EY OĞUL

Ey oğul hür olmalı bahtın senin, Hep gümüş, altın mıdır ahdin senin? Tut ki deryayı boşalttın testiye, Kısmetinden fazla almaz bil, niye? Hırslıyı, göz hırsıdır hep incitir, Pek kanaatkâr sedef, hep incidir. Mevlana. “Ey oğul”diyebilen babalar vardı ve ‘Ey oğul’a muhatap olabilen evlatlar…Baba: çocuğunhayatı anlamasında, hayatı algılamasında, hayatı yaşayış biçiminde etken olanadamdır.O babalar ki, ancak ey oğul diyebilecektir. Oğullarına söyleyecek sözüolanların hitabıdır. Ey oğul…Söyleyecek sözü, yapılabilecek nasihati olan adamların hitabıdır. Ey oğul diyebilecekbabalar…Ey oğul denilebilecek evlatlar… Ey oğul!Sonrası içi dolu, hiçbir zaman eskimeyeceknasihatler, unutulmaz. LokmanHekim, İmam Gazali, Şeyh Edebali, ŞairNabi dahanicelerinin ey oğul diyerek yaptıkları kadim nasihatler… Ey oğuldiyecektir,İmam Gazali; aklı olan kimse nefsine demelidir ki: benim sermayem,yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Nefesler sayılıdır veazalmaktadır. O halde nefeslerini iyideğerlendir… Bütün işlerinde orta yolu tut, çünküişlerin en hayırlısı orta yoldur. Lüzumsuz lâftan sakın… Bir şeyi veya biradamı överken aşırıya gitme, tartışmada kendini haklı çıkarmak için inatgösterme. Bir şeyin neticesiniiyice düşünüp hesaba katmadan yapmakta acele etme…Başkasını kınayan vehep kusur söyleyen adamın dostu olmaz…Belâ gelip ikbalden düştüğünde dostluk yüzünü gösteren kardeşi hakikikardeş ve dost bil ve dostluğunu korumaya çalış. Saadet günlerindeki dosta pekgüvenme. Sıkıntılı günlerinde dostluk bağını uzatmıyorsa, onu düşmanlarındüşmanı bil… Tamahkâr olma. Kalbin katı ve kara olur. Çok mal arttırmak içinhasislik etme… ŞairYusuf Nabi gelecektir, Hayriyye’yi önümüze serecektir. Oğlu Ebü'1-HayrMehmed Çelebi’ye nasihatlerinden oluşan ve kendi dönemi için olduğu kadargünümüz için de şaşmaz ve değişmez dersler ve nasihatlerle dolu olan Hayriyye’yi.Ey oğul, ey babasınıncanı diyecektir,Dünya meşgalesinden önce insan içinönemli ve gerekli olan şey budur ki; istediklerinin daima sonunu düşün veböylece din evi onarılmış olsun. . Cahillik ile ebedîhayattan mahrum olma ve iyi ile kötüyü ilim vasıtasıyla birbirinden ayır… Sanaayrılmış olan rızık elbette seni bulur. Öyleyse açgözlülükten ele geçenyalnızca yüzsuyu dökmektir… Söylediğinaz, manası çok olsun… Rüzgâr gibi her yere girip çıkma, güneş gibi deher kapıyı dolaşma…Sakın mertebe ve makam sarhoşu olma.. Vardığın meclis doğru yolda insanlarladolu olmalıdır, fesat ve kötülük kumkuması olmamalıdır.Mecliste sürekli susup durma;yeri geldikçe dil ol, yeri geldikçe kulak!Borçtan çok sakın... Borç insanı perişan eder, eğer kişi Eflatunkadar akıllı bile olsa, borç onu deliye döndürür…Asla oyuna rağbet etme ki gafletelinde oyuncak olmayasın… Bukez Lokman Hekim çıka gelir kitabın içinden; dünya dipsiz bir deryadır, buderyada senin gemin dingin bir kalple Allaha iman olsun, geminin donanımı takvave ibadet, yelkeni tevekkül olsun. Gururlanıpinsanlardan yüzünü çevirme. Yeryüzünde kasılarak yürüme. Çünkü Allah büyüklüktaslayan ve övünenleri sevmez. Yürüyüşünde mutedil ol. Sesini alçalt. Hikmet ehlinin sohbetlerinidinle. Çünkü Allah kuru toprağı yağmurla nasıl canlandırırsa, ölmüş kalpleri dehikmetli sözlerle öyle diriltir… Dünyada mesut olmak istiyorsan, kendini anla… Şeyh Edebali gelecektir, devleti ve de insanı yaşatmanınanahtarını sunacaktır. “Ey Oğul!Beysin!Bundan sonra öfke bize; uysallık sana... Suçlamak bize; katlanmak sana… Acizlikve yanılgı bize; hoş görmek sana… Geçimsizlikler, çatışmalar, uyumsuzluklar,anlaşmazlıklar bize; adalet sana…Üşengeçlik bize; uyarmak, gayretlendirmek,şekillendirmek sana… Yükün ağır, işin çetin, gücün kıla bağlı, Rabbim sanayükünü taşıyacak güç, ayağını sürçtürmeyecek akıl ve kalp versin. Güçlü,kuvvetli, akıllı ve kelamlısın. Ama bunları nerede ve nasıl kullanacağınıbilmezsen sabah rüzgârlarında savrulur gidersin… Milletin, irfanın içindeyaşasın. Toplumu yöneten de, diri tutan bu irfandır.Şu üç kişiye; yani cahillerarasındaki âlime, zengin iken fakir düşene ve hatırlı iken, itibarını kaybedeneacı! Unutma ki, yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.Enbüyük zafer nefsini tanımaktır. Ülke, idare edenin, oğulları ve kardeşleriylebölüştüğü ortak malı değildir… Gidenin değil, bırakmayanın ardından ağlamalı...Bırakanın da bıraktığı yerden devam etmeli… Geçmişini bilmeyen, geleceğini de bilemez.Geçmişini iyi bil ki, geleceğe sağlam basasın.Nereden geldiğini unutma ki, nereyegideceğini unutmayasın... Kadim nasihatlerinyanında zamane nasihatleri var birde. İyisi mi, hiç girmeyelim... Ey oğuldiyebilecek babalar ve ey oğul denilebilecek oğullar için ‘ev’lerimize koşalım.