Tam bir aydır içerdeyim haftalık izne yeni çıkıyorum. İşte karşımda İstanbul ve bütün haşmetiyle deniz. Elimi uzatsam dokunacak kadar yakın bana. Takvimler 1 Ocak 2010 tarihini gösteriyor. Orhan Veli’nin tabiriyle “ mahveden bir hava.” Başımın üstünde martılar uçuşuyor ve şair olamadığım için hayıflanıyorum.
Bu İstanbul Orhan Veli’nin, Tanpınar’ın, Necip Fazıl’ın İstanbul’u değil, benim İstanbul’um, İstanbul’u sadece romanlarda okumuş taşralı bir İstanbul aşığının İstanbul’u. Yıllarca hep romanlarda okudum bu hayal şehri fakat kendisi bütün anlatılanların ötesinde büyüleyici bir güzelliğe sahip.
İstanbul’u ilk defa gören batılı seyyah Amicis’in şaşkınlığı içerisindeyim amaAmicisbir yalancı, bir alçak. Batıda klasik kabul edilen meşhur “İstanbul” adlı seyahatnamesi baştan sona fantazya. Batılı muhayyilenin egzotik doğu tasavvuru, daha doğrusu yalanı. Nerval daha insafsız ve daha acımasız.
Tanpınar sadece bir cepheden şahika, diğer cepheler meçhul kalmış üstada. Orhan Veli için İstanbul ferahlatan nesimiyle engin bir derya. Necip Fazıl’ın kaleminde “Türkçesi bülbül kokan, kadını taze kan gibi sıcak” bir şehir İstanbul.
İstanbul bütün cepheleriyle rüya bir şehir ancak modernliğin çarpık kentleşme gibi hayasız ve anlamsız istilaları müstesna kalmak kaydıyla.Yeni bir yıla İstanbul’da“mahveden bir hava”eşliğinde adım atmak herkese nasip olmayacak bir bahtiyarlık.
“İnsan Yüzlü Şehirler” Mustafa Armağan’ın en beğendiğim tabirlerinden biri. İstanbul’u bir insan şeklinde düşündüğümüzde yüzü kime benzer acaba? Ama yanlış, İstanbul’un sadece bir yüzü yok ki, birçok yüzü var. Çirkin, orta, güzel…İkisinin esrarı benim gibi avamlara açılır, diğeri sadece sanatkarlara ve bilhassa şairlere. Şair ol(a)madan bu hayali şehirde seyahat etmek ne hazin!
Romanlarda ve şiirlerde anlatılan İstanbul hakiki İstanbul değil, asıl şehir bizatihi Konstantinúpolis’in kendisi. Bütün büyük medeniyetlere başkentlik yapmış müstesna bir şehir. Tarihi Haydar Paşa Garı yetenekliBalyan ailesi tarafından Neo-klasik Alman mimarisi üslubunda inşa edilmiş muhteşem bir yapı.
Barok, rokoko ve ampir tarzlarının bir karışımı, diğer bir tabirle eklektik akımın kristalize edilmiş bir görünümü. “Aziz İstanbul” şairi,Andre Gide keferesine karşı tutulduğu aşağılık kompleksinden bu güzide yapıyı keferenin gözüne sokarak kurtulabilirdi. Fakat o da ne yazık ki “Mehlika Sultan’a Aşık” haşarı yedi gençten biriydi. Yapamazdı, alinasyona tutulmuştu çünkü.
Sanat Tarihçileri Geç Dönem Osmanlı Sanatı’nın belirgin bir şekilde batı sanatının tesirinde kalmış olmasına çok hayıflanırlar. Klasik dönemin bitişi ölçünün, ahengin ve mütevaziliğinbitişidir onlara göre. Her şeyde olduğu gibi plastik sanatlarımız da idealar dünyasından yansıyan akislere göre bir tarz alıyordu.
Bütün meşru olmayan müdahalelere rağmen İstanbul hâlâ şuh, hâlâ fattan, hâlâ aziz. Sultan Ahmet, Ayasofya ve Topkapı Sarayı’nın muhteşem silüeti, bakmasını bilenler için tarifi imkansız bir haz kaynağı. Melal şairinin ayak izlerini gördüm yapayalnız iskelelerde. Şair olamadığıma tekrar hayıflandım.
Şair olmak, yani bütün güzel duyguları ve coşkuları birkaç mısrada özetlemek. Garip şair, İstanbul’u gözleri kapalı dinlediği için ne de mutlu! Böyle nadir bir şehirde Sartre veCamu okuyarak zaman geçirmek yakışık olur mu hiç? Rüya şehir İstanbul’da böyle güzel bir seyahatten sonra mahpushaneye, yani nizamiyeye dönmek ne büyük bir facia!
(01.01.2010 Cumartesi, Tuzla Piyade Okulu, Tuzla/İstanbul)
Reklam Alanı
Diğer Yazıları
- DERİNLİK, DELİLİK, DİLENCİLİK 16 Eki 2024, 09:51
- ŞAHİN DOĞAN'IN 'BİLMEK AZAPTIR' KİTABI VE ASRIN RUHU 09 Eki 2024, 09:17
- EYLÜL VİCDAN VE DOĞA 02 Eki 2024, 09:21
- İDAM CEZASI ÜZERİNE 25 Eyl 2024, 09:19
- ZALİMLERİ SEVİYORUZ ÇÜNKÜ... 18 Eyl 2024, 11:56
- ABESLER DÜNYASI 11 Eyl 2024, 09:32
- İSLAM VE MODERNLİK 04 Eyl 2024, 09:38
- SICAKLAR, ELEŞTİRİ VE SANAT 28 Ağu 2024, 09:29
- URFALILAR VE KÜLTÜR 21 Ağu 2024, 09:39
- BATILILAŞMA, MEVLANA, MOĞOL VE İHANET 14 Ağu 2024, 09:47
- HZ. İSA ÖLDÜ VE GERİ GELMEYECEK 31 Tem 2024, 10:28
- KENDİLERİ İLE SAVAŞANLAR 24 Tem 2024, 09:29
- İBRAHİM TATLISES Mİ, AHMET ARSLAN MI? 17 Tem 2024, 09:43
- AGNOSTİSİZM VE İLAHİ TRAJEDYA 10 Tem 2024, 09:58
- DUA İÇİNDE BEDDUA 03 Tem 2024, 09:43
- BAYRAM, DAİMOND TEMA VE HZ. AİŞE'NİN YAŞI 26 Haz 2024, 09:15
- TARKOVSKİ, BERGMAN VE BİR TARTIŞMA 12 Haz 2024, 10:38
- MECBURİYET VE HAYAT 05 Haz 2024, 09:42
- YÜKSELİŞ DEĞİL, DÜŞÜŞ 29 May 2024, 11:38
- TERK-İ TERK 22 May 2024, 09:59
Popüler Haberler
Daha fazla gösterilecek yazı bulunamadı!
Tekrar deneyiniz.
0 Yorum