SAHİ, NASILSIN?

“Anlamıyor musun? Hayvanlar gibi yaşıyoruz, Hayvanlar gibi ölüyoruz. Çünkü birbirimiz için birer hiç kimseyiz…” (Yuriy Bykov’un yönettiği, “Enayi” Adlı Filminden) Konuşmak diyorum azizim konuşmak! Birbirimizle konuşmaya ihtiyacımız var... Çünkü konuşarak sen ben olacaksın ben de sen. Sen bende dinleneceksin ben sende. Konuşarak ancak gönülden gönüle, sözden öze bir yol bulabileceğiz. Konuşarak kalp yetmezliği halimizden kurtulabilecek, konuşarak dünyanın yüklerinden kendimizi kurtarabileceğiz. Hâsılı azizim, konuşarak ancak birbirimize şifa olacağız. Bu dünyada konuşacak, dertleşecek, hemhâl olabilecek, hemdert olabilecek kimsesi olmayandan daha yoksul kim olabilir, sözün söze, gözün göze, özün öze kavuşmasına şahit olan konuşmadan, sohbetten, sözden uzak olandan daha yoksul kim olabilir? Evet, azizim ne dersin; konuşalım mı biraz? “Konuşalım mı Biraz?” diye sormuş idik bir önceki yazımızda. Bu yazımızın girizgâhını da önceki yazımızın son kısmından aldık. Derdimiz ne? İçinden geçtiğimiz zamanlar, yaşadığımız günler, birbirimizle konuşmaya, birbirimizle sahici iletişim kurmaya derinden muhtaç olduğumuz günler ve zamanlar. Çünkü öylesine konuşuyoruz, öylesine iletişim içerisindeyiz. “İletişim çağında” iletişim kurabileceğimiz kimselerden yoksunuz, zira kimsenin, “kimsesinin” kalmadığı zamanlarda yaşıyoruz. Herkes derin ve hüzünlü bir yalnızlık içinde ve fakat kimse yalnızlığını ve hüznünü ortaya koyabilecek birilerini bulamıyor yanı başında. Birbirimizle temasımız suni, iletişimimiz sahte, konuşmalarımız yavan. Birbirimize dokunamıyor, birbirimizi duymuyor, birbirimizle konuşamıyoruz; konuşuyormuş gibi, duyuyormuş gibi, dokunuyormuş gibi bir yaşamın kekreliğini yaşıyoruz. Günlük yaşamın içinde en çok sorduğumuz soru ve de en çok muhatap olduğumuz soru; Nasılsın? Ne düşünüyorsunuz; nasılsın, diye sorarken ne kadar sahiciyiz; ya da nasılsın, diye sorulduğunda verdiğimiz cevaplar ne kadar samimi… Üzerinde düşünmemiz gereken bir husus. Nasılsın diye sorulduğunda iyi değilim diyebileceğiniz insan sayısı kadarız… Dost, arkadaş, kardeş; sahi var mı nasılsın diye sorulduğunda iyi değilim diyebileceğimiz kimsemiz… Evet; nasılsın, diye sorulduğunda iyi değilim diyebileceği, derdini açabileceği, rahatlıkla sıkıntısını ifade edebileceği kimsesi olmayandan daha aciz, daha yoksul, daha kimsesiz, daha yalnız kim olabilir? “Nasılsın? İyiyim? İyi olduğunu duyduğuma sevindim.” Roy Andersson’un “İnsanları Seyreden Güvercin” filmindeki diyalog modern insanın hali pürmelalini ne güzel ortaya koyuyor. “İyi olduğunu duyduğuma sevindim.” O kadar, çünkü senin için yapabileceğim hiçbir şey yok. Ne acı değil mi? Ya da çokça kullanılan; “kendine iyi bak” ifadesi. Sahi ne anlama geliyor; kendine iyi bak çünkü benden sana hayır yok. Sizce de ilginç değil mi; dil insanı kurar ya da bozar, ne dersiniz? Görüyorsunuz; nasılsın diye soran açısından da meselenin anlaşılması gerekir; nasılsın diye sorduğunuzda karşınızdakinin derdine derman, sadrına şifa, sıkıntılı haline ferahlık sunamayacaksınız; nasılsın, diye sormanız riyakârlıktır. Abarttığımızı düşünebilirsiniz o halde İmam Gazali’ye kulak verelim; “Merak etmediği halde, dert etmediği halde nasılsın, diye sormak münafıklıktan bir mertebedir.” Peki çözüm ne? Çözümü de Ahmet Arif söylesin bize: “Nasılsın diye sormak söyleyecek sözü olmadığından vakit kazanmak istemekmiş. Hiç düşünmedim. Üstelik sana söyleyecek sözümün olmaması felaket olur benim için.” Evet, birbirimize söyleyecek sözümüzün olması gerekiyor. Yalnızlığımızda kimsemiz olabilecek, yalnızlığında kimsesi olabileceğimiz bir tavra ihtiyacımız var. Ancak o zaman insanı insanın kurdu olan anlayışının karşısına, insanı, insana şifa kılabilecek bir anlayışı tesis edebiliriz. Ne diyoruz, nereye varmak istiyoruz, sahiciliğe ihtiyacımız var. Zor zamanlardan geçiyoruz ve gerçekten birbirimizle derinlikli ve hakiki bir iletişime ihtiyacımız var. İnsanı insana sahip kılacak yaklaşıma ihtiyacımız var. Sözü daha fazla uzatmadan, yazımıza ilham olan İbrahim Tenekeci’nin şiiri ile sonlandırırken sormamız gereken soruyu soralım; “Bazı nedenler seni kuşatmış Üzgün ve bütün -Sahi nasılsın?”