GÖZÜ KİRADA ŞEHİR

“Urfa'nın aklı gözünde” diye tespit gibi bir tespit var. Bu söz her şehirde kullanılır ama en çok Urfa’ya yakıştırılır. Kim ne yapsa geri kalanlar farklı bir arayışa girmek yerine aynısını yapmaya çalışır. Bu ara kebapçılar takmış aklını gözüne… Bir kişi tarihi bir mekanda çekim yapınca böyle bir furya başladı mesela. Mangalını, tezgahını bagajına koyan kimi Halfeti’ye kimi Göbeklitepe’ye kimi Takaron’a kimi Balıklıgöl’e her biri bir yere dağıldı. Nusret’in tuz serpmesi gibi bol bol etler fırlatılıyor, domatesler, patlıcanlar havada uçuşuyor. Getirisini-götürüsünü hesap eden yok. Kendilerine fayda vermek yerine zarar verdiklerinin farkında değiller. Açık havayı gören müşteri, yemek yerken kapalı bir mekana tıkanıp kalmak yerine mangalını bagajına atıp o da pikniğe çıkmayı tercih ediyor. Hatta bu tür reklamlar ilk yayınlandığı zamanlarda izleyenler o tarihi mekanda şube açılmış zannetti. Nasıl bir subliminal mesaj verdiklerini bilmiyorlar. Taklitçiliğin yanı sıra Urfa'nın videolu çekimlere olan merakından da kaynaklanıyor bu durum. Görüntülü olsun ne olursa olsun gibi. Bir de hazırcılık var tabi. “Ben ne yapabilirim, nasıl firmamı tanıtırım veya lezzeti nasıl yansıtabilirim” yerine başkasının fikrini çalmak daha kolay. Doğru ya da yanlış bakılmaksızın. Yapacak o kadar çok iş var ki. Tanıtımın da o kadar çok farklı yöntemleri var ki. Bir firma iş yapmaya görsün. Herkes başlıyor aynı işten yapmaya. O işi ilk yapanlara da, kendisine de haram edene kadar peş peşe açılıyor veya taklitçilik yapılıyor. Ciğerci, restoran, kafe neredeyse müşteri potansiyelinden daha fazla oldu açıla açıla. Bir ara rent a car, internet kafe, emlakçılık böyleydi. Bu işlerin potansiyeli de, kentin potansiyeli de belli. Oysa imalata yönelme olsa sınır yok. Yeter ki ürün çıksın. İmalatı yapılmayan o kadar çok çeşit ürün var ki. Örneğin bims diye bir briket türü var Elazığ'dan geliyor. Tanesi 1 lira 60 kuruş. Yaklaşık 1 lirası nakliyeye gidiyor başka şehirden geldiği için. Urfa'da aşırı bir kullanımı söz konusu… Müteşebbislerin bu ürünün üretimi ve satışı konusunda artısını, eksisini araştırdığını hiç zannetmiyorum. Daha binlerce ürün bulunabilir tüketimi olan ve imalatı burada bulunmayan. Hâsılı şimdiye kadar kimse taklit yoluyla başarıya ulaşamamıştır. Hep öncü olmak gerekiyor. Şehir olarak en başarısız olduğumuz hususların başında geliyor öncü olamamak, geriden takip etmek…