YOĞURT KİRLENMESİN…

Yemek kültürümüzün en değerli yiyeceklerindenbiri olan yoğurt, tarihi hakkında net bir bilgi olmasa da oldukça eski biryiyecektir. Yoğurt ekmeğin yanına katık olarak, yada kahvaltısofralarında tek başına yenilen bir yiyecek olmakla birlikte birçok çorbadafond ya da yemeklerde temel madde olarak da kullanılmaktadır. “Meyir çorbası”veya “Lebeniye” olarak bilinen çorba en çok kullanılanıdır. Bölgemizde yoğurtneredeyse ekmek kadar değerlidir. Yemek kültürümüzün başköşesinde yer alangıdalardan biridir. Yoğurt aynı zamanda ilaçtır. Baştabağırsak iltihaplanması, bağırsak düzensizlikleri olmak üzere birçok hastalığaiyi geldiği bilinir. 1500 lü yılların ortalarında Fransa kralı Birinci Fransuva(françois),yakalandığı bağırsak iltihabı hastalığından (Dizanteri hastalığıolduğu söylenir) bir türlü iyileşemediğinden Kanuni Sultan Süley-man'dan yardımister. Kanuni Fransuva'yı tedavi etmesi için bir hekim gönderir. Fransuva'nın hastalığıhakkında biraz bilgi edinen hekim beraberinde bir keçi ile gider. HekimFransuva'yı muayene edip hastalığının hikâyesini dinledikten sonra berabergötürdüğü keçinin sütünden yoğurt yapıp Fransuva'ya yedirir. Bir süre yoğurtyemeye devam eden Fransa kralı kısa süre içinde iyileşip sağlığına kavuşur.Fransuva'nın yoğurt ile iyileştiği birçok tarih kaynaklarında yer alır. 1919 yılında Barselona'da yaşayan Dr.Isaac Carasso'nun o yıllarda baş gösteren bağırsak enfeksiyonu salgını yaşayaninsanlara günde üç öğün birer kâse yoğurt yedirerek kısa sürede tedavi ettiğisöylenir. Dr. Carosso'nun daha sonra evinin bodrumunda bir mandıra kurarakyoğurt imalatına başladığı bilinir. Yoğurdun insan sağlığı açısındanfaydaları saymakla bitmez. Önemli olan yoğurdun yapılmasından tüketilmesinekadar olan süreçte temizliğinin sağlanması ve korunmasıdır. Yoğurt sütünmayalanması ile elde edilir. Mayalanma ise bazı faydalı mikropların faaliyetisonucunda gerçekleşir. Halk içinde bir yanlış inanış vardır. Süt yoğurt olduktansonra zararlı mikrop barındırmaz diye. Oysa Mükemmel bir yiyecek ve aynızamanda ilaç olan Yoğurt, temiz bir ortamda bulunmazsa diğer yiyeceklerdeolduğu gibi zararlı mikroplar ile tehlikeli bir hale gelebilir. Faydalı ikenzararlı olur veya kirli hale gelebilir. Kirli bir yoğurt asla arzu edilmez.Yoğurdun kirlenmesi, yoğurdu kirli bir kabın içine koymak, yoğurt kabınıkirli bir bezle veya daha önce pijama, fanila, entari olarak kullanıldıktansonra bir şekilde yırtılmış ve artık esas amacı için kullanılamayacak durumagelmiş bir kumaş parçası ile örtmek, tozdan ve kirden sakındırmamak, içineparmak sokmak gibi durumlarda oluşur. Açıkta satılan yoğurtları satın almakisteyen birçok kişi, ekşiliğini test etme amacıyla parmağını (genellikle işaretparmağı kullanılır) koca yoğurt kovasını içine daldırır, çıkarır ve parmağınayapışan yoğurtları ağzına sokar. Tadını tam alamayınca ağzından çıkardığı ıslakparma-ğını(hemde bazı yoğurt kalıntıları ve daha önce yediği başka yiyeceklerinde kalıntısı üzerinde duruğu halde) tekrar yoğurt kovasına daldırır ve tekrarağzına sokar. Bu işlem defalarca tekrar-lanabilir. Yoğurt satan kişi deheyecanla adamın vereceği kararı bekler. Adam biraz düşündükten sonra kararınıverir. Ya vazgeçer, beğenmemiştir, Ya da parmağını bir veya birkaç defa içinekoyduğu yoğurttan 1 veya iki kilo alıp gider. Alırsa ne ala, belki parmağınısoktuğu yerden kendisine yoğurt verilmiş olurda kovanın geri kalanı kurtulmuşolur. Eğer adam yoğurdu bir bahane ile(çoğu zaman ekşidir bahanesiyle) satınalmaktan vazgeçip giderse içine defalarca parmağını sokup çıkarttığı yoğurtkovası bir başka parmağını içine sokup tadını test edecek müşteriyi beklemeyebaşlar. Yoğurt içine parmağını batıran kişi, yoğurdu kirletmiş olur. Çünküparmağını yoğurda daldırmadan hemen önce ağzına, burnuna sokmuş olabilir,parmaklarını saçlarının arasında dolaş-tırmış hatta dişlerinin arasındasıkışmış bazı kıymıkları parmaklarıyla ve özelliklede işaret parmağı ileçıkartmaya çalışmış olabilir, tuvaletten henüz çıkıp da elini yıkamamışolabilir. Zira çarşıda dolaşırken ihtiyacı hâsıl olmuş olup bir caminintuvaletine girip çıkmış bir adamın ellerini camiin tuvaletinde ne kadar temizyıkayabileceği malumdur. Bütün bunlar olmaz diye bir garanti yoktur. Zahirenellerin temiz olması veya temiz görünmesi gerçekte temiz olduğu anlamına gelmez.Ellerini mezkûr amaçlar için kullanıp yoğurt içine daldıran bir kişiyoğurdu kirletmiş olacaktır. Bazı “açık köy yoğurdu” satan kişiler butür kirlenmeleri önlemek için sattığı yoğurttan bir kâseye biraz numune koyup,yanına küçük plastik kaşıklar koyduklarını görmek mümkündür. Böylece yoğurduntadına bakmak isteyen kişiler bir kullanımlık kaşıkla tadına bakıp kaşığıatarlar. Bu şekildeki uygulamaların yaygınlaştırılması gerekir. Yoğurt kirlenmesindiye… Afiyette kalın