YEMEK VE SAĞLIK

Sağlığın korunması ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için vücudun ihtiyaç duyduğu besin öğelerini yeterli miktarlarda, uygun zamanlarda ve dengeli olarak almak için bilinçli yapılması gereken davranış “Beslenme” olarak tanımlanır. Bilinçli olarak yapılması gereken bu davranış bilimsel olarak “Yeterli ve dengeli beslenme” olarak da tanımlanabilir. “Yeterli beslenme” kişinin günlük diyet içerisinde besin maddelerinden ihtiyacından daha az veya daha fazla yememesi, dengeli beslenme ise, günlük diyette bütün besin gruplarına yer vermesi olarak izah edilebilir. Bu durumda insanın beslenmesi yalnız açlık duygusunu gidermek veya canının her istediği şeyleri yemesi veya içmesi olarak algılanmamalıdır. Tabiatta Elliye yakın bulunan ve vücuttaki işlevlerine göre sınıflandırılan besin öğelerini tanımak yeterli ve dengeli bir beslenmeye önemli katkı sunacaktır. Karbonhidratlar: yağlarla birlikte yürüme, koşma, yüzme, sıçrama gibi fiziksel aktivite ve vücut fonksiyonlarının sürdürülmesi için gerekli olan enerji sağlamak Proteinler: Deri, saç, kas, tırnak gibi vücut dokularının onarımı, gelişme ve büyümeyi sağlamanın yanı sıra, enzimlerin yapısında yer alırlar, vücutta asit baz dengesinin sağlanmasında görev yaparlar ve bazı hormonların sentezinde bulunurlar. Yağlar: Enerji sağlamak, vücut ısısının dengelenmesi ve A,D,E,K vitaminlerinin vücutta aktif hale gelmelerinin sağlanması Vitaminler ve Mineraller: İmmün sistemin gelişmesi, koruyuculuk, düzenleme gibi faaliyetlerin yanı sıra vücuttaki metabolik işlevlerin kontrolü, kemiklerin sağlığı gibi görevleri vardır. Su: vücut ısısının düzenlenmesi, besin öğelerinin taşınması, artıkların atılmasını sağlamak başta olmak üzere vücuttaki elektrolit dengelerin kurulması ve korunmasında hayati önem taşıyan temel maddedir. İnsanların besin ihtiyacını etkileyen faktörler vardır. Bunlar kişinin yaşı, cinsiyeti, çalışma şekli ve sağlık durumu gibi durumları oluşturur. Beslenme insanın hayatını top yekûn etkileyen bir faktördür. Mesela Besin öğelerinden herhangi birinin vücuda yeterince alınmaması her yaşta sağlığın bozulmasına, özellikle gelişme dönemindeki çocuklarda büyüme ve gelişme geriliklerine sebep olur. Zira Çocuğun sağlıklı büyümesinde düzenli beslenmenin rolü büyüktür. “İyi beslenen çocuklar beslenemeyen çocuklara göre daha canlı, daha hareketli, daha neşeli olup her türlü aktivitede daha atak ve istekli olur. Okul döneminde olan çocuklarda ders çalışma veya anlatılan konuların kavranması açısından düşünüldüğünde beslenmenin etkisi ve önemi daha net anlaşılabilir. İyi beslenen insanlarda Vücut görüntüsü de normaldir. Hastalıklara karşı vücut mukavemeti üst düzeyde olur “sağlam kafa sağlam vücutta bulunur” atasözü konunun fehameti açısından önemlidir. Beslenme konusu gündemi en fazla meşgul eden konulardan biri olmasına rağmen belki de en çok yanlış bilgiler edinilen ve bu yanlış bilgilerin uygulanması sonucu sıkıntıların yaşandığı konuların başında geliyor. Bunun sebebi ise, kişilerin herhangi bir bilgiye sahip olmayıp çoğu zaman kendi istekleri ve hissiyatları doğrultusunda “kulaktan duyma” bilgilerin paylaşılmasıdır. Sağlıklı bir yaşam için yeterli ve dengeli bir beslenmenin yanında hareketli bir yaşam da şarttır. Günlük hayat içerisinde yapılan rutin aktivasyonlara ek olarak mutlaka hızlı sayılabilecek tempo da asgari kırk dakika yürümek, yürüme mesafesindeki yerlere giderken araç kullanmamak, yürüyerek gitmek, mümkün olduğunca asansör kullanmamak ve tabi ki sigarayı asla kullanmamak sıhhat açısından elzemdir. Uzmanlar, sağlıklı bir beslenmeye ek olarak yapılan hareketlilik ile Kalp damar hastalığı, şeker hastalığı riskinin azaldığını, Bağışıklık gücünün artarak hastalıklara yakalanma riskinin azaldığını, depresif problemlerden uzaklaşıldığını, hemeroid ve kabızlık gibi sıkıntıların ortadan kalkabildiğini ve en önemlisi de kanser riskinin azaldığı yönünde görüş birliği içinde oldukları görülmektedir. Bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda sağlıklı bir beslenme ve hareketli yaşamın “uzun ömür” dilemek için yapılacak fiili bir dua olduğu da söylenebilir. Afiyette kalın