AŞURE

Aşurenin ikiboyutu vardır. Birinci Boyutu: Muharrem ayının konumu, kutsallığı ve onuncugünü olan aşure gününde meydana geldiğine inanılan önemli olaylar vedolayısıyla da ibadet yönüdür. Hz. Ömer dönemine kadar Arapların, düzenli birtarih belirleme sistemine sahip olmadıkları bilinmektedir. Fil vakası gibi bazı olayları ölçü olarakbenimsemiş ve kullanmışlardı. . Hz. Ömer devrinde, Hz. Peygamber’in Mekke’denMedine’ye hicret ettiği yıl, İslâmî takvimin başlangıç yılı yani Hicri birinciyıl olarak, Muharrem ayı da bu takvimin ilk ayı olarak kabul edildi.Dolayısıyla Hicrî tarih, Hz. Muhammed (s.a.s.)’ in Mekke’den Medine’ye göçedişi ile başlamıştır. (Miladi 622).Kameri yıl On iki ay, Üç yüz elli beşgündür. Zira kameri yılda güneşin değilayın hareketleri esas alınmaktadır. Muharrem ayı, kameri yılın ilk ayıdır.Aşure günü ise Muharrem ayının onuncu günüdür. Bu günün kutsal bir gün olduğuinancı oldukça eskidir. Muharrem ayında ve özelliklede aşure gününde tarihboyunca birçok önemli hadisenin yaşandığına inanılmaktadır. Bu hadiselerdenbazıları şunlardır. •Hz. Âdem'in tövbesinin kabûl olması, • Hz. İsâ'nın doğumu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çıkarılmasıAşure günü oldu. • Hz. Nuh'un tufandan kurtulması, • Hz. Yûnus'un balığın karnından çıkması, •Hz. Yakup’un oğlu Hz. Yusuf'a kavuşması, Hz. Yusuf'un kuyudan çıkması • Hz. İdris'in göğe çıkarılması, • Hz. Süleyman (a.s.)'a saltanat verilmesi, • Hz. Musa'nın Kızıldeniz'i geçmesi ve Firavun'un helak olması, • Hz. Eyyûb'un hastalıktan kurtulması, • Hz. İbrahim (a.s.)'in dünyaya gelmesi ve ateşten kurtulması • Hz. Musa (a.s.)'nın Firavun'un şerrinden kurtulması • Hz. Hüseyin (r.a.)'in şehid edilmesi Hz.Muhammed (a.s.)ın aşure ile ilgili Hz. Aişe validemizden rivayet edilen birhadis-i şerifleri şöyledir. «Hz. Aişe (r.anha) demiştir ki: “aşure günü Kureyşlilerincâhiliye devrinde oruç tuttukları bir gündü. O günde Peygamber (s.a.) de oruçtutuyordu. Rasûlullah (s.a.), Medine'ye gelince aşure günü (yine) oruç tuttu veo günün orucunu emretti. Ramazan orucu farz kılınınca artık farz oruç ramazanoldu ve aşure terk edildi. Bundan sonra isteyen o gün oruç tuttu, isteyentutmadı.".» .( Ebu Davud, Sıyam, 64) Hz. Muhammed(a.s.)in ramazan orucu farz kılındıktan sonra aşure günü oruç tutmak isteyenMüslümanlara, Yahudilerinde aşure günü oruç tutmalarından dolayı farklı olmasıaçısından aşureden bir gün önce veya bir gün sonra da oruç tutmalarını tavsiyeettiği de rivayet edilmektedir. İkinciboyutu ise; aşure gününde yapılan aşure tatlısıdır. Aşure gününde aşureyemeğinin yapılmasında esas teşkil eden hadise ise şöyle anlatılır: Hz. Nuh (a.s.)beraberlerindekilerle gemiden Aşure günü indi. O gün Allah’a şükür etmeamacıyla oruç tuttu ve beraberindekilere de oruç tutmalarını emretti. İnanışagöre Hz. Nuh ve beraberindekilerin tufan boyunca tükettikleri azıklarındanartmış olanları topladılar. Her kes yanında kalan yiyeceği getirdi. Birisi biravuç buğday, diğeri bir avuç nohut vb. getirdi. Yedi çeşit hububat ile Hz. Nuh (a.s.)onlara yemek pişirdi ve insanlara dağıttı. İnsanlar bunu Aşure günleri içinadet edindiler. Bu adet edinme günümüze kadar gelmiştir. Hiçbir şekilde birkutsallığı olmayan aşure tatlısı sadece bir ikram ve bir gelenek olarak kabuledilmelidir. Mutlaka bir kutsiyet kazandırılacaksa sadece İslamiyet’teinsanların birbirine ikramda bulunmalarının fazileti çerçevesindedeğerlendirilebilir. Biz Aşureyi organoleptik(duyu organlarımızı etkilemeyeteneği ), gastronomi ve diyetetik(beslenme bilimi) açıdandeğerlendirebiliriz. Bu açıdan bakıldığında güzel, lezzetli ve besleyici değerioldukça yüksektir. Hemen her kesim tarafından yapılabilen klasikbir aşure tatlısının tarifi ise şu şekilde verilebilir: Aşure Malzemeleri: 3su bardağı tozşeker 1Su Bardağı üzüm pekmezi 1su bardağı çekirdeksiz kuru üzüm 1su bardağı küp doğranmış kayısı 1su bardağı doğranmış kuru incir 2su bardağı aşurelik buğday 1su bardağı nohut 1su bardağı kuru fasulye 2su bardağı su 1/2su bardağı pirinç 1su bardağı fındık içi 1Fincan çam fıstığı Süslemeiçin: 1su bardağı kuş üzümü Çekilmişceviz içi veya Antep fıstığı, Tarçın, Aşure Hazırlanışı: Buğday, fasulye, nohut ve üzümü ayrı kaplarda bir geceönceden ıslatın. Bir gün sonra buğdayı süzüp büyük bir tencereye alın. 2 subardağı su ekleyip kaynatın. (Kaynatma esnasında üzerinde biriken köpüğün birkevgirle alınması gerekir) tencerenin kapağını kapatın ve 30 dakika kaynatın. Fasulyeve nohudu süzüp ayrı kaplarda haşlayın. Pirinci yıkayıp süzün ve buğdaya ilaveedin. Buğday taneleri iyice yumuşayıncaya kadar yaklaşık 4,5 saat kısık ateşteara sıra karıştırarak pişirin. Buğday taneleri yumuşayınca tozşeker, nohut vekuru fasulyeyi ekleyin. Fındık içi, çam fıstığı, kuru üzüm, kuru kayısı ve kuruinciri ilave edip karıştırın. Bir süre kaynattıktan sonra ateşten alın. Sıcakken kâselere boşaltın. Soğuyunca üzerini ceviz içi veya Antep fıstığı ve tarçınile süsleyerek servis yapın. Afiyettekalın