ÖNCE İNSAN SONRA PEYGAMBER

Geleneksel veya gelenekçi İslam anlayışı Hz. Peygamber'in ilahi buyruklar almadan yaşadığı kırk yıllık süreci ve Risalet (peygamberlik) dönemini bir bütün olarak değerlendirmektedir. Halbuki kırk yıl cahiliye toplumunun içinde doğup büyümüş olan bir insanın hiçbir dini emir veya dikteye maruz kalmadan, insani yaşama ilkelerini vücuda geçirmiştir. Yalan söylememeyi, adaletli olmayı, emanete ihanet etmemeyi, kadınların erkeklerle eşit olduğunu, zulme karşı durmayı... ila ahir... ve tüm bunların hepsini içinde barındıran güzel ahlakı hiçbir dini öğretiye dayanmadan insanlara en güzel şekilde sunmuştur. Gelenekçi İslam anlayışının bu konudaki en büyük hatalarından biri de yukarıda bahsettiğimiz, Peygamber'in yalnızca beşeriyet dönemini kapsayan kısmını göz ardı etmek ve bunun akabinde Peygamber'i, içi mucizelerle bezenmiş cin ve peri masalları gibi hurafe dolu menkıbelere boğmaktır. Risalet öncesinde de insan, Risalet sonrasında da örnek olan insanlığına büyük bir misyon olan Peygamberlik verilmiştir. Hatta Kur'an'ın indirildiği dönemde birçok ayette Peygamberin ''İnsan'' yönüne vurgu yapılmıştır; “De ki: Ben de tıpkı sizin gibi bir beşerim. Bana ilahınızın bir tek ilah olduğu bildiriliyor. Artık kim Rabbine kavuşmayı umuyorsa hemen iyi bir iş yapsın ve Rabbine ibadette kimseyi ortak etmesin.” (Kehf, 18/110) “De ki: Ben size, Allah’ın hazineleri benim yanımdadır, demiyorum. Ben gaybı da bilmem. Size, ben bir meleğim de demiyorum. Ben, sadece bana vahyolunana uyarım. De ki: Kör ile gören hiçbir olur mu? Hiç düşünmez misiniz?” (En’âm, 6/50) De ki: "İlk resul ben değilim. Bana ve size ne yapılacağını bilmiyorum. Ben, yalnızca bana vah yedilene uyuyorum. Ben, yalnızca apaçık bir uyarıcıyım." (Ahkaf: 46/9) Ayetlerden birkaçı... Peygamber'in insan olduğunu unuttuğumuzda Allah'ın buyruklarını yerine getirmede de elbette ki güçlük yaşarız. Çünkü insanüstü bir varlığın hayatını tatbik etmeye çalışmak normal bir beşer için zordur. Akla şu ifadeyi getirtebilir: ''O peygamber. Biz kimiz ki onun yaptıklarını yapalım” Bu ifade de kulluk bilincini en basite indirgemeye yol açabilir. Ez cümle; Peygamberi anlatabilecek en güzel ifadelerden biri de şudur; Peygamber insanüstü bir varlık değildir. Yaptıklarıyla, davranışlarıyla, kısacası tüm hayatıyla evrensel bir örnek olacak ölçüde üstün bir insan profilidir.