EZANA HÜRMET

Muhterem Kardeşlerim…

Her yazımızda olduğu gibi, sizlere önemli konuları öncelikle sahih kaynaklardan, Tam İlmihal Saadeti Ebediyye, İmamı Rabbani Hazretlerinin Mektubat, Hakikat Kitab Evinin İhlas Yayınlarından faydalanarak sizleri bilgilendirelim istiyoruz. 

Efendim;

Ezana hürmet etmek, harflerini değiştirmeden, teganni etmeden, minareye çıkıp, Sünnet üzere okumakla olur. 

Hadis-i Şerifte buyuruldu ki:

“Müezzin, kendisi ile Namaz kılanların sevabı kadar sevap alır. Onların sevabından da bir şey eksilmez.” [Nesai]

Ezanı duyanın, yavaşça tekrar etmesi sünnettir. “Hayye ala”larda, “La havle ve la kuvvete illa billah” denir. 

Hadis-i Şeriflerde buyuruldu ki:

“Müezzinin söylediğini tekrar edene, onun sevabı kadar kendisine sevap verilir.” [Nesai]

“Ezanı tekrar edene, kıyamette şefaatim vacip olur.” [Nesai]

“Ezanı siz de tekrar edip salevat getirin. Bir salevat getirene on sevap verilir.” [Müslim]

Yemekte, din dersi okumakta iken ve cami içinde Kur'an-ı Kerim okurken Ezan tekrar edilmez.

Ezan okunurken, Resulullah Efendimizin ismini işiten, iki elin baş parmaklarını, gözlerinin üstüne koyarak, “İki gözümün nurusun sen ya Resulallah” demesi iyi olur. 

Hadis-i Şerifte, “Salihler anılınca rahmet iner” buyuruldu. (Camius-Sagir)

Muhammed aleyhisselam ise, Salihlerin ve bütün Peygamberlerin en üstünüdür. Onun ismi anılınca, Allahü Teâlâ rahmet eder. Rahmet inince, yapılan dua kabul olur. Ezan okunurken, “Seninle, gözüm nurlanır, kalbim sevinir ya Resulallah” demek, güzel bir duadır.

Hazreti Ebu Bekr-i Sıddık, Ezan okunurken, Resulullah’ın ismini işitince, iki baş parmağının tırnağını öpüp gözlerine sürdü. Peygamber Efendimiz, bunun sebebini sorunca, “Ya Resulallah, senin mübarek isminle bereketlenmek için” dedi. Resulullah Efendimiz de, “Güzel yaptın. Böyle yapan göz ağrısı çekmez” buyurdu. Tırnakları göze koyunca, “Allahümmahfaz Ayneyye ve Nevvirhüma” demelidir! (Şeyhzade)

İkamet okunurken böyle yapılmaz. Tırnaklar öpülüp göze sürülmez.

Ezan okunurken işi bırakmak iyi olur. 

Çünkü Hadis-i Şerifte, “Ezan okunurken iş yapmak dinde noksanlıktır” buyuruluyor. (Ey Oğul İlmihâli)

Demircilik yapan Ebu Hafs Haddad hazretleri, her ne zaman ezanı işitse, çekici yukarı kaldırmış ise, aşağıya indirmez, aşağıda ise, yukarı kaldırmazdı. Konuşuyorsa, susar ezanı dinlerdi. Vefat edip cenazesi götürülürken ezan okunmaya başladı. Cenazeyi götürenler, ne kadar gayret ettilerse de, tabutu bir adım yerinden oynatamadılar. Ezan bittikten sonra, ancak cenazeyi götürmek mümkün oldu.

İkamet, ezan gibi uzatarak okunmaz. 

Hadis-i Şerifte buyuruldu ki:

“Ezanı uzatarak, ikameti ise kısa okuyun.” [Tirmizi]

Ezan okurken "Muhammeden" veya "Muhammeder" demek de olur, tecvide göre Muhammeder demek gerekir.

Birkaç Müezzinin birlikte Ezan okumalarına Ezan-ı Cavk denir. Caizdir, günah değildir.

Okunan Ezanı tekrar etmek Sünnet, ikameti tekrar etmek Müstehaptır. Tekrar etmekte mahzur yoktur.

Ezan bitince, okunan duayı, İmam veya Müezzin yüksek sesle okumaz.

Yürüyerek ikamet okumak Mekruhtur.

Ezan okunurken köpeğin uluması 

Ezan okurken şeytanların kaçtığı Hadis-i Şerif ile bildirilmiştir. Horozlar Melekleri görünce öterler. Hayvanlar bizim görmediklerimizi görebiliyorlar. Ezan okunurken köpeğin uluması hayra alamettir. Şeytanların kaçışını görmüş olabilir.

Ezan okunurken ihtiyaç hâlinde helâya girmekte mahzur yoktur.

Mukim ve misafir karışık bir evde iken, mukim olan biri, ezan ve ikamet okusa, misafirlerin de okuması gerekmez.

Mescitte bulunan kimsenin, ezan okunurken ayağa kalkması gerekmez.

Ezanların erken okunduğu bellidir. Saat yokken, bunlara itibar edip, vakti belirlemek, mesela öğle ezanı okunurken, öğleye üç dakika kaldığını kabul etmek caizdir.

Ezan okurken eller kulağa düz olarak konur.

İkamet okurken eller yanda durur, bağlanmaz.

Mescid içinde ezan okumak mekruh olduğuna göre, işyeri mescidinin merdiveninde yavaşça ezan okunsa sünnet yerine gelir. 

Ezan ve ikamette, R harfleri cezm veya vasl ederek okunur. “Allahü Ekberullahü” diye okumamalıdır. Allahü Ekber Allahü Ekber diye okumalıdır.

İkamet okurken, okuma esnasında konuşan, ikameti tekrar okur.

Ezan okuyan ezandan sonra, ikamet okuyan ikametten sonra konuşsa, ezanı ve ikameti tekrar okumak gerekmez. 

Hoparlörden çıkan ses, imamın sesi olmadığı için okunan Ezana saygı duymak günah mıdır?

Okunanın Ezan olmaması ayrı, okunan şeye saygı ayrıdır. Orada Allah deniyor, Allah ismine saygı duymak gerekir. Biri hep Kelime-i Şehadet okusa okuduğu şeye saygı duymak gerekir.

Allah ismi ister teypten çıksın, isterse başka yerden gelsin, Allah ismine saygı duymak günah olur mu hiç. Günah olan, Ezan olmayan şeye ezan demektir.

Ezanı Mescidin içinde okumak caiz değildir, Mekruhtur.

Cuma günü Cami içinde okunan Ezan hariç, Ezanı Cami içinde okumak, oturarak okumak ve sesini takatından fazla yükseltmek ve kıbleye karşı okumamak ve teganni yaparak okumak Mekruhtur. (Hindiyye)

“Cami içinde ezan okunurken cemaat ezanı tekrar etmez mi? İkamet okunurken ikameti de tekrar etmek gerekir mi?” konusunda Seadet-i Ebediyye kitabında diyor ki:

Ezan Minarede veya Mescidin dışında okunur. Mescidin içinde okunmaz. Cami içinde okumak Mekruhtur. Cuma günü ikinci ezan cami içinde okunur. Ancak, hazır olan cemaat için veya kendi için olan ezan ve ikamet de yerde okunur.

Cami içinde Kur’an-ı Kerim okurken, Ezan tekrar edilmez. [Kur'an okunmuyorsa tekrar edilir.]

İkameti işitenin tekrar etmesi şart değildir, ancak Müstehaptır, tekrar edilmesi iyi olur.

Tam İlmihal’de, “Hazır olan cemaat için veya kendi için olan ezan ve ikamet de yerde okunur” deniyordu. 

Oradaki ifadenin tamamı şöyledir:

“Ezan, başkalarına vakti bildirmek için, yüksekte okunur. Hazır olan cemaat için veya kendi için olan Ezan ve İkamet yerde okunur.”

Bu ifadede Caminin içi geçmiyor. Hazır olan cemaat için Caminin kapısının önünde okunabilir.

Hazır olan cemaat, genellikle uzun veya kısa yolculuklarda olur. Yollarda İmamsız Mescitler vardır.

Kamet okurken, Hayyealessalati ve Kad Kametissalatü diye okunur. Ti mi, tü mü diye tereddüt edince ikisini de salah diye bitirmek caizdir. Yani Hayyealessalah ve Kad Kametissalah diye okumak da caizdir.

Müezzinler, Cuma günü bir elini kulağına götürerek ezan okuyor. İki eli kulağa götürmek gerekiyor İki eli kulaklara götürmek sünnettir.

Sünnete uygun ezan okunuyorsa, oturanın kalkması kalkması, yürüyorsa durması müstehaptır. Cami içinde ise kalkılmaz.

Allahu Teâlâ cümlemizi Kendisine layık Kul, Habibine layık Ümmet eylesin. (Amin)