Yemeklerin isimleri konusunda oldukça değişik görüş vardır. Genellikle içinde kullanılan malzemelerden, benzediği nesnenin isminden, yapılış şeklinden veya yapıldığı şartlar ve durumlardan dolayı o ismi almıştır. Bir isimle anılan bazı yemekler zamanla orijinal dilinin dışında bir dilin, şivelerin veya ağızların etkisi ile değişik isimlere de dönüşmüş olduğunu görüyoruz. Mesela “Demirhindi şerbeti” olarak bilinen şerbet aslında arapça da Hurma anlamına gelen “Temr” kelimesi ile “hint kelimesinden oluşmuş olup aslı “Temr-ül-Hind” yani “Hint Hurması” olup zamanla “Temirhindi” ve son olarak da Demirhindi şekline dönüşmüştür.
Bazı yemeklerin isimlerinin de bir efsaneye dayandığını görüyoruz. Doğruluğu konusunda bir kesinlik olmamakla beraber, halk arasında bu şekilde söylendiği için muteberdir. “Tarhana” çorbası” gibi.
Bu gün özellikle Gaziantep, Kilis, Hatay çevrelerinde meşhur olan “Şıhılmahşi” isimli bir yemekten söz etmek istedim.
Hatay ve Kilis mutfağında yer alan Şıhılmahşi, Arap mutfağının en önemli ayaklarından biri olan Halep mutfağına ait bir yemektir. Şıhılmahşi aslında Arapça“Şah” ile “Mıhşi” kelimelerinden oluşmuş olup zamanla “Şah-ul Mıhşi” ye ondan da “Şıhılmahşi”ye dönüşerek meşhur olmuştur. Anlam olarak "dolmaların şahı" anlamına geliyor. Burada "h" ler gırtlaktan yani “Şıxılmaxşi” şeklinde söylenirse, daha doğru olur.
Hatay’da bu yemek taze kabak ile yapılırken, Kilis'te taze acurla da yapılıyor. Ayrıca Kilis bölgesinde kıyma harcına sarı leblebi veya onun yerine haşlanıp kabuğu soyulmuş nohut da eklenerek yapıldığı da görülebilmektedir.
Gaziantep’te öğretmen olarak çalıştığım sırada Kilis’li bir arkadaşımın evinde yemiş ve çok beğenmiştim. Okuyucularımın da beğeneceği kanaati ile tarif etmeye çalıştım.
Şıhılmahşi Tarifi
Gerekli malzemeler:
Bir kg kabak(Dolmalık veya dolma yapmaya uygun)
350 gr kıyma et
Bir büyük soğan
4-5 diş sarımsak
1 çorba kaşığı domates salçası
Yarım demet maydanoz
Tuz, karabiber, kimyon, yenibahar(damak zevkinize göre miktar ayarlanır)
Yarım Çay bardağı zeytin yağı
Kabakları kızartmak için yeterince zeytin yağı veya sıvıyağ
2 su bardağı su
1 kase sarımsaklı yoğurt(İsteğe göre olup zorunlu değildir)
1 Su bardağı haşlanmış nohut veya sarı leblebi(Zorunlu değil isteğe bağlıdır)
Yapılışı:
Soğan yemeklik doğranır, sıvıyağda pembeleşince kıyma eklenir. Kıyma suyunu salıp çekince domates salçası biraz su ile sulandırılarak ilave edilir.
Et pişince maydanozlar eklenir, tuz ve karabiber ilave edilerek altı kapatılır.İstendiği takdirde nohut veya sarı leblebi kıyma ile karıştırılıp iç malzeme hazır hale gelmiş olur.
Kabakların dışı kabak oyacağının tersi ile çok derin olmayacak şekilde soyulur. Kabaklar yıkanır, iki ucundaki fazlalıklar kesilir. İstenirse bütün istenirse ikiye bölünerek kabakların iç oyulur.
Kurulanan kabaklar sıvıyağda hafifçe kızartılır. Bir kağıt havlunun üzerine alınan kabaklar el yakmayacak hale gelince hazırlanan iç malzeme ile doldurulur. Tercihen yayvan bir tencereye iki kabağın ağzı birbirine gelecek şekilde yatay durumda yerleştirilir.(İç malzeme dökülmemesi için) Üzerine bir su bardağı kadar sıcak su konularak kısık ateşte on-on beş dakika kadar pişirilir.
Servis tabağına alınan sıcak Şıhılmahşi, sarmısaklı yoğurt ile birlikte servis edilir.
Pişirme işlemi tepsi içinde fırında da gerçekleştirilebilir.
Afiyet olsun
0 Yorum