TÜRK'ÜN FELSEFEYLE İMTİHANI

Urfalı meşhur felsefe profesörü Ahmet Arslan hocanın "Türk'ün Felsefeyle İmtihanı" başlıklı konuşmasını dinledim bugün. Konuşmanın linkini birkaç gün önce atmıştı bana. Dinleyip bir değerlendirme yazısı yazabileceğimi söyledim. Konuşmanın özetini maddeler halinde mümkünse kendi yorumlarımı katmadan sıralayabildim ancak. Değerlendirmeyi sizlere bırakıyorum.  1-Felsefenin mucidi Yunanlılar.  2-Daha doğrusu aklın mucidi Yunanlılar.  3-Sevdiğim iki kişi var: Aristo ve İbn-i Haldun.  4-Türk derken kastım bütün Ortadoğu halkları 5-Ben felsefe tarihçi değilim, İslam felsefesi tarihçisiyim  6-Felsefe tarihindeki rolümüz kendimiz gibi az.  7-Felsefeyle ilk tanışmamız orta çağda başlar  8-İbn-i Sina, Farabi, İbni Rüşt gibi filozoflar için Türk, Kürt, Fars nitelemesi çocukça şeyler. Çünkü hepsi kendini İslam medeniyeti mensubu olarak tarif eder.  9-Halide Edip Adıvar'ın Türk'ün Ateşle İmtihanı ve Ateşten Gömlek çok güzel eserler. Özellikle benzetme bakımından. Felsefe bizim için ateşten gömlek.  10-Dört yüz yıllık parlak bir dönem var. Sonra duraklama, kötürümleşme ve nihayet çökme  11-Batıyla iki karşılaşmamız var: orta çağdaki karşılaşma ve on dokuzuncu yüzyıldaki karşılaşma. Birincisi felsefî, ikincisi daha çok askeri bir karşılaşma.  12-Açık konuşalım Osmanlı'da ne bilim var ne felsefe var, ne düşünce var. Hiçbir şey yok.  13-Osmanlı medreselerinde felsefe de yok, bilim de yok, akıl da yok. Ne kadar zorlarsanız zorlayın yok  14-Batıyla, bilimle gerçek anlamda tanışma cumhuriyetle başlıyor.  15-Cumhuriyet fen diyor, bilim diyor, laiklik diyor, diyanet diyor ama felsefe demiyor  16-Atatürk'ün en çok okuduğu ve çevresine tavsiye ettiği kitaplar Jean-Jacques Rousseau, Montesquieu, Voltaire. Çünkü yeni kurduğu cumhuriyet için en uygun malzeme bunlarda var.  17-Felsefeye bir ömür verilmez. Felsefe profesyonel olarak yapılacak bir şey değil. Bundan önce acilen yapılması gereken şeyler var: teknoloji, bilim (Bu madde hocanın katıldığı fikir değil, ismini şimdilik hatırlayamadığım birinden yaptığı bir alıntı.)  18-Bizler şarih bir medeniyetiz, icat eden bir medeniyet değil. Şerh ettiğimiz şeyler tamamen Yunan malzemesi.  19-Hasılı biz hiçbir zaman felsefeyle tanışmadık, felsefeyi tanımadık, felsefeyi sevmedik.