Şanlıurfa kültüründe önemli bir yere sahip olan hamamlar, dünya çapında da bilinen önemli kültürel miraslarımız arasında yer alıyor. Bugün sayılarının azalmasına rağmen, hamam geleneği Şanlıurfa'da hala yaşatılmaya devam ediliyor. Osmanlı döneminde ise çarşı hamamları, ekonomik açıdan büyük bir gelir kaynağıydı.
150 TL'DEN BAŞLAYIP, 1000 TL'YE KADAR ÇIKABİLİYOR
Güveci hamamı, gelin hamamı, sıra hamamı, kız bakma hamamı ve kırk hamamı gibi çeşitli etkinlikler, o dönemde sadece temizlik amacı taşımaktan çok daha fazlasını ifade ediyordu; sosyalleşme ve kültürel etkileşim anlamına da geliyordu. Bugün, hem Şanlıurfalıların hem de şehre gelen turistlerin ilgi gösterdiği hamamların fiyatları ise 150 TL'den başlayıp, 1000 TL'ye kadar çıkabiliyor. Hamamda kullanılan malzemeler, örneğin hamam tası, peştamal, havlu, sabun ve kese attırma gibi unsurlar, işletmelerin en önemli gelir kaynakları arasında yer alıyor.
Kışın soğuk günlerinde Şanlıurfalıların vazgeçilmez tercihi arasında yer alan hamamlar fiyatlarıyla da dikkat çekiyor.
ŞANLIURFA’DAKİ HAMAM FİYATLARI:
İşte, Şanlıurfa’daki hamam fiyatları:
OSMANLI HAMAMI
Kadın: 150 TL
KARAALİ KAPLICALARI
Kadın-Erkek: 200 TL
GÜLİZAR HAMAMI
Erkek: 200 TL
HACI NACİ İNCİ SARAY HAMAMI
Erkek: 240 TL
Kadın: 150 TL
HARRAN OTEL
Erkek: 300 TL
EL-RUHA OTEL
Kadın-Erkek: 500 TL
NEVALİ OTEL
Kadın: 500 TL (Salı-Cuma)
Karma: 1000 TL (Her gün)
HİLTON GARDEN INN OTEL
1000 TL
ŞANLIURFA HAMAM KÜLTÜRÜ
Geçmişte her evde hamam banyo bulunmadığından dolayı ihtiyaca binaen ve inancımız kültürümüz gereği temizliğe önem verilmesi münasebetiyle Urfa da Hamamcılık gözde bir işmiş. Bundan dolayı Şanlıurfa da hamam çok varmış. 1990 lı yılların sonlarına kadar birçok Şanlıurfalı hamam kültürüne aşinadır.
Urfa hamam kültüründe;
Gelin hamamı
Güvegi hamamı
Doğdu hamamı - Kırk dökmek
Sünnet hamamı
Kırklanma hamamı
Sıra hamamı... Gibi ritüelleşmiş hamam gelenekleri var.
GELİN HAMAMI
Evliliğin ikinci haftasının bitiminde yani on beşinci günü cumartesi veya perşembe, bütün dostlar, akrabalar, tanıdıklar gelin hamamına çağırılırlardı. Gelinin, babasıgilden gelirken getirmiş olduğu hamam takımlarının bohçasını keymeler (Kadın tellak ) açar, gelinin kaynanasından bahşiş alırlardı.
GÜVEGİ HAMAMI
Damat beyin evlendiği gecenin sabahı şafak vakti, gün ağarmadan damadın kirvesi çok yakın arkadaş ve akrabaları tarafından hamama götürülürdü. Bir gün önceden hamamcıya söylenirdi. Güveği için bir taht hazırlanır, tahtın dört tarafı zeytin dalları ve mumlarla süslenirdi. Mumlar yakılır; halı, döşek ve yastıklarla süslenmiş taht üzerine damat bey oturtulurdu. Büyük şakalaşmalarla herkes yıkanır, damat da yıkanıp yerine oturduktan sonra kirve ayağa kalkar: " Arkadaşlar hamam yemeği yaptırdım, kimse bir yere ayrılmasın." Der ve hep birlikte çıkarlar. Kirve oradakilerin hepsinin yıkanma ücretini ödeyip delleklere (tallak da denir) bolca bir bahşiş bırakıp yemek yemeye giderler. Yemekten sonra hep birlikte damat eve bırakılırdı. Eve gelen damat, babasının ve anasının ellerinden öper, gelin de baba evinden gelirken getirmiş olduğu hediyeleri kayınbabasına, kaynanasına, kayınlarına ve görümlerine dağıtırdı.
DOĞDU HAMAMI - KIRK DÖKMEK
Bir iki gün önceden hamamcıya bilgi verilirek doğum'un kırkıncı günü, birinci derece yakınlar, anne anne, baba anne, teyzeler, halalar, eltiler, yakın bir iki komşu davet edilerek anne ve bebek hamama gider.
Gelinin kaynanası misafirlere ikrâmlarda bulunur, bu ikrâmlardan olmazsa olmazı toz haline getirilmiş leblebi toz şekerle karıştırılır birer kaşık bekâr genç kızlar başta olmak üzere misafirlere ikrâm edilir.
Sonra yıkanılır hamamdan çıkmaya yakın bebek annenin başı üstünde tutularak su dökerler, su bebekten annesinin üstüne akar. Böylece kırkları çıkmış olur.
SÜNNET HAMAMI
Sünnet olarak erkekliğe ilk adımını atan çocuğu yaşı küçükse annesi yaşı büyükse babası sünnetinin kırkıncı günü hamama götürür.
Anne götürdüğünde haliyle birinci derece yakın olan kadın akrabalar, yaşı büyükse babası birinci derece yakın erkek akrabalar davet edilir.
Çeşitli ikrâmlarda bulunulur çocuğa gusul abdesti aldırılır ve kırk tas su dökerek yıkandırılır.
KIRKLANMA HAMAMI
Kötü bir işten pişman olan biri tövbe eder. Hamama gider hamamda fiziki temizlikten sonra kırk tas su ile yıkanarak manevi olarak arındığına inanır.
SIRA HAMAMI
Genellikle erkek arkadaş grupları kış geceleri normal sıra gezmelerinin yanı sıra hamam sırası yaparlar.
Sıra kimdeyse grup arkadaşlarını davet eder, hamamda çiğ köfte yapanlar da olur, dışarıdan tatlı sipariş edip hamam sonrası ikrâm edenler de olur, meyve veya şire ürünleri ( bastık, çekçek, ceviz ) ikrâm edenlerde olur.
Kaynak: MUSTAFA EKİNCİ
0 Yorum