ŞANLIURFA-Urfa Çalışma Grubu (UÇG), Şanlıurfa’nın kültürel yapısını, bölgesel ihtiyaçlarını göz alarak Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Özdiker Çarşısı'nın bulunduğu alanın meydan yapımı amacıyla acil kamulaştırılmasına karar verilmesi ile ilgili açıklama yaptı. UÇG çevre planlamasının gözden geçirilmesini ve kararın yeniden değerlendirilmeyi önerdi.
UÇG tarafından konuya ilişkin yapılan açıklama şu şekilde:
" ŞANLIURFA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BAŞKANLIĞINA
5 Ağustos 2020 tarihli 2833 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Özdiker Çarşısı'nın bulunduğu alanın meydan yapımı amacıyla acil kamulaştırma kararı alınmıştır. Ancak, temeli atılan ve yapıya kavuşturulmaya başlanan mevcut hem kamulaştırma hedefleriyle hem de koruma amaçlı imar planı şartlarına ve kamulaştırma hedeflerine uymadığı konusunda konunun uzmanları ve kamuoyu açısından büyük tereddütler oluşmuştur. Aşağıda konu ile ilgili görüşlerimizi arz ederiz.
1. TARİHİ GÜMRÜKHAN'IN ÖNÜ KAPATILMIŞTIR:
Kentsel sit alanında yer alan söz konusu alan meydan yapımında temel amaç, tarihi Gümrükhan'ın önünün açılarak meydanla bütünleşmesini sağlamak ve Gümrükhan'ın tarihi vizyonuna uygun bir estetik eğitimidir. Ancak projede yer alan WC ve müştemilat yapıları, yer altı su sıcaklığının korunması nedeniyle olması gerekenden daha üst kotta yapılmış ve bu durum Gümrükhan'ın silüetini kapatarak meydan ile tarihi yapı arasındaki görsel bütünlüğü tamamen kaldırılmıştır. Bu yaklaşım, tarihi çevre ve pazarlama sit alanı bütünlüğüne zarar vermekte ve kamulaştırma kararının ihlaliyle çelişmektedir.
2. TESCİLLİ ARASA HAMAMI İLE UYUMSUZLUK
Projenin, Gümrükhan cephesine bakan kısmında yer alan yüksek yapılaşma, tescilli Arasa Hamamı'nın özgün dokusuyla uyum sağlamamaktadır. Tarihi doku ve bağımsız siluet bakış açısıyla, meydan projesinin Arasa Hamamı ile ilişkisi tekrar gözden geçirilmelidir.
3. KORUMA AMAÇLI İMAR PLANI KOŞULLARINA AYKIRILIK:
Meydan, kentin tarihi dokusuna bakan cadde üzerinde konumlanmış olup, projede yer alan WC ve müştemilat yapılaşması nedeniyle meydanda, baskın bir yapı görünümüne bürünmüştür . Bu durum, koruma amaçlı imar planında yer alan meydan lejantı koşullarında aykırı düşmekte ve tarihin estetik değerini gölgede bırakmaktadır.
4. MEYDAN AMACI YERİNE YAPILAŞMA BASKISI:
Mevcut proje, bir meydan projesinden çok WC ve müştemilat projesine dönüştürülmüştür. Yapıda yaklaşık kırk adet tuvalet yer almakta olup, bu kadar baskın bir oranda, kent en değerli siluetine sahip meydan alanında yer alması gereksiz ve amaç dışıdır. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kamulaştırılma amacı tuvalet yapmak değil, meydanın genişletilerek tarihi yapıların ve alan yoğunluğunun nefes almasını sağlamaktı. Projenin Estetikten Yoksun ve Uyum Sorunu Olan Bir Yapıya Dönüşmesi mevcut, tarihi yapılarla uyumsuz olduğu ve estetik açıdan meydanın tarihi dokusuna katkı sağlamaktan uzak olduğu görülmektedir. Meydan projesinin, kalıcı yapılarla bütünleşen, tarihi dokuya uygun bir estetikle yeniden ele alınması gerekmektedir.
Sonuç ve Talebimiz:
Sayın Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanımızın bu duruma müdahale ederek, alana uygun olmayan projeyi durdurması, sivil toplum birimleri ve kurumlarla iş birliği yaparak tarihi dokuya ve koruma önerilerine uygun bir proje tasarlanmasını sağlanmasını ve Cumhurbaşkanımızın da hassasiyet gösterdiği Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ve Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından tekrar ele alınmasını sağlanmasını talep eder iyi çalışmalar dileriz. Saygılarımızla,"