ŞANLIURFA- Şanlıurfa'nın ünlü taş yapılarından biri olan Hızmalı Köprü, 15. yüzyılda Karakoyunlular tarafından inşa ettirilmiş olup hem mimari yapısı hem de temeline yerleştirilen mücevherlerle anlatılan efsanesiyle dilden dile dolaşmaktadır. Bugün, Anadolu'nun bu tarihi mirası hem geçmişin hem de halkın yaşamına katkıda bulunan bir yapı olarak korunmaktadır.
Şanlıurfa’nın en dikkat çeken tarihi yapılarından biri olan Hızmalı Köprü, ilginç hikayesiyle de dikkat çekmektedir. Karakoyun Deresi üzerinde yer alan bu tarihi taş köprünün ne zaman yapıldığına dair kesin bir bilgi bulunmuyor. Ancak, köprünün ayağının doğu cephesinde yer alan 1843 tarihli kitabe, sadece köprünün onarımını üstlenen kişiyi, Muhammed Said’i belirtmektedir. Bu köprünün tarihi hem mimarisi hem de halk arasında anlatılan efsanesiyle yüzyıllara dayanıyor.
HIZMALI KÖPRÜ EFSANESİ
Halk arasında anlatılan en eski efsaneye göre, 15. yüzyılda hüküm süren Karakoyunlu hükümdarının kızı Sakine Sultan, hacca gitmek için kullandığı yol güzergahında, Urfa’da bir köprü inşa ettirir. Amacı, insanların yolculuklarını kolaylaştırmak ve şehrin ticaretine yeni bir güzergah sağlamaktır. Ancak, köprünün bir gün yıkılması durumunda yeniden yapılabilmesi için, Sakine Sultan köprünün temeline mücevherlerini ve burnundaki altın hızmasını koydurur. Bu sebeple köprü, halk arasında “Hızmalı Köprü” olarak bilinir. Köprünün bu şekilde ölümsüzleşmesini isteyen Sakine Sultan, köprüsünün uzun yıllar boyunca halkın hizmetinde olmasını temenni etmiş. Efsaneye göre, Sakine Sultan’ın mezarının da köprüye yakın bir yerde, Karakoyun Deresi üzerindeki su kemerinin kenarında olduğu söylenmektedir.
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Kesme taş ve moloz taş karıştırılarak yapılan köprü, Karakoyunlu döneminin mimari tarzını yansıtmakta. Ortada büyük bir sivri kemerli göz, bunun her iki yanında ise daha küçük sivri kemerli gözler yer alır. Ayrıca, köprünün kenarlarında tahliye açıklıkları da bulunuyor. Köprü, yapıldığı dönemde bir su kemeri olarak da kullanılmıştır ve gizli su kanallarına sahiptir. Bu su kanalları, köprünün ilk zamanlarında su taşıma işlevi görmüş, zamanla köprü yalnızca geçiş için kullanılmaya başlanmıştır. Hızmalı köprünün 2001 yılında doğu cephesi yıkılmış, ancak Şanlıurfa Valiliği tarafından restore edilmiştir. Köprü, aslına sadık kalınarak defalarca onarılmış ve günümüze kadar gelmiştir. Bugün, İl Özel İdare Müdürlüğü tarafından korunan bu tarihi köprü, Anadolu mimarisinin en güzel örneklerinden biridir. Bu köprü, sadece bir ulaşım aracı değil, aynı zamanda tarihî bir miras olarak Şanlıurfa’nın önemli yapılarından biri olmayı sürdürmektedir.
0 Yorum