Şanlıurfa’da bu yemeğin tadına doyamayacaksınız: Kuş üzümlü, nar ekşili üzlemeli pilavı

Şanlıurfa mutfağı, Güneydoğu Anadolu’nun tarihi ve kültürel zenginliklerinden beslenen, eşsiz lezzetler sunan mutfaklardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Kendine özgü yemekleriyle adından sıkça söz ettiren Şanlıurfa mutfağının en güzel yöresel örneklerinden biri de üzlemeli Pilav’dır. Kendine has tarifi ve lezzetiyle dikkat çeken bu pilav, Şanlıurfa'nın mutfak kültüründe derin izler bırakmış, zengin içeriği ve anlamıyla zamanla unutulmaz bir yemek geleneği haline gelmiştir.

Üzlemeli pilavı içindeki özel malzemelerin harmanlanmasıyla sofralarda eşsiz bir tat deneyimi sunuyor. Ayrıca hem içerdiği malzemelerin zenginliği hem de geçmişiyle ayrı bir öneme sahip. Bu özel pilav, sadece bir yemek olmanın ötesinde, tarih boyunca misafirperverliğin ve kültürel zenginliğin de  bir simgesi olmuştur. Görsel ve damak tadı açısından benzersiz bir deneyim sunan üzlemeli pilav hem Şanlıurfa’nın geleneksel mutfağının inceliklerini hem de sofralarda özel bir yer ediniyor. 

Üzlemeli pilavı ayrıca Şanlıurfa ağzında (y) harfinin düşmesiyle üz şeklinde söylenen yüz sözcüğünden türetilerek bugünkü adını almıştır.

ÜZLEMELİ PİLAV NEDİR?

Üzlemeli pilavı, kuzu eti, yarılmış nohut ve kuru üzümün bir araya getirilerek, pekmezle tatlandırılıp beyaz pilavın üzerine serilmesiyle yapılan eşsiz bir yemektir. "Üzleme", pilavın üzerinde yer alan bu karışımın adıdır ve bu karışım pilava hem tat hem de renk katmaktadır. Şanlıurfa’da, özellikle bayramlarda, hac ziyaretlerinin ardından yapılan geleneksel yemeklerden biri olarak bilinir. Ayrıca, davet sofralarının ve düğün yemeklerinin vazgeçilmezi olan bu pilav, hem akrabaları hem de ihtiyaç sahiplerini bir araya getiren bir yemek kültürünün simgesidir.

Farklı lezzeti ve sunumu ile son derece özel bir davet yemeği olan üzlemeli Pilavı, Şanlıurfa’da bayram, süpha ve hac yemeği (hac vazifesini yerine getirerek dönen kişinin kendisini ziyarete gelenlere ikramı) olarak zerde(yöresel tatlı) ile birlikte sunulur.

“Süpha” Şanlıurfa düğünlerinde verilen yemeklerin genel adıdır. Kalabalık misafirlere sunulan yemeğin amacı akrabaları ağırlamanın yanında ihtiyaç sahiplerine de ikram etmektir. Kuzu içi kaburga, üzlemeli pilav; tatlı olarak da zerde verilir.

TARİF

Malzemeler (6 Kişilik)
½ kg çekirdeksiz üzüm 
1 bardak nohut
300 gr yağsız kuşbaşı et 
1 bardak kara pekmez
1 su bardağı sadeyağ 
5 bardak pirinç
Tuz

HAZIRLANIŞI

Nohutlar iyice haşlanarak kabukları soyulur ve ortadan ikiye bölünür. Et bir tencereye konularak su ilavesiyle pişirilir. Et, suyunu çekince yağ ilave edilerek kavrulur. Yıkanıp bir saat suda bekletilmiş üzüm, önceden hazırlanmış mukaşşer nohut ve tuz tencereye konulup bir su bardağı pekmezle bir taşım kaynatılır. Bu karışıma üzleme denilir. Beyaz pilav pişirilip servis tabağına alınır. Üstü üzleme ile kaplanır.

Üzleme, çekirdeksiz kuru üzüm, pekmez, mukaşşer nohut ve yağsız kuşbaşı etten yapılan ve pilavın üzerine serilen karışımdır.