ŞANLIURFA- Bugüne kadar türlü türlü yalanlarla dolandırıcılık yapan şebekeler, bu kez ağlarına öğrencileri düşürmeye başladı. Sistem ise, hesap kartları üzerinden işliyor.
Son günlerde dolandırıcılık olaylarında lise ve üniversite öğrencileri üzerinden dönen tuzağı araştırdık. Yapılan araştırmaya göre yöntemleri farklı farklı bahaneler kullanan dolandırıcılar öğrencileri kandırıp hesap kartları üzerinden suç işleyip öğrencileri sanık konumuna düşürüyor. Şanlıurfa’da iki öğrenci de o mağdurlardan…
ŞANLIURFALI ÖĞRENCİLER DE TUZAĞA DÜŞTÜ
Henüz 18 yaşındaki Şanlıurfalı öğrenci, bir çok suç dosyasıyla yargılanıyor. Üniversite sıralarında olması gerektiği yerde cezaevine gitme endişesiyle karşı karşıya. Diğer 21 yaşındaki öğrencinin ise 1 suç dosyası bulunuyor. Tuzağa düştüğünü anlayıp hesabını hemen kapatsa da şebeke bir kişiyi dolandırdığı için suçlu kendisi görünüyor. Davası sürüyor.
Her iki Şanlıurfalı öğrenci de ailesine katkı sunmak için iş arıyor. Biri sosyal medya üzerinden iş buluyor diğeri ise yaşadığı yerde. Şebeke kendilerine PAPARA üzerinden hesap açmalarını ve kendilerine maaş yatıracaklarını söyleyip tüm bilgilerini alıyor ve bu hesapsızca verilen bilgiler kendilerini şebekenin tuzağına düşürmüş oluyor. Şebeke bu hesaplar üzerinden dolandırıcılık yapıp öğrencileri sanık durumuna koyuyor. Öğrenci durumu fark ettiğinde ise iş işten geçmiş oluyor.
ÖĞRENCİLER SANIK, DOLANDIRICILAR “GÖRÜNMEZ” OLDU
Öğrenciler sulun sanığı olurken, asıl suçlular görünmez taktikler kullanıp izlerini kaybettiriyor. Bunun için de öğrencilerin hesapları üzerinden aktarılan paraları, kripto paraya ve oradan soğuk cüzdana aktarıyorlar. Onlar görünmez olurken suç da hesabını kullandıran öğrencilere kalıyor. Hesap sahibi öğrenciler ‘Nitelikli dolandırıcılık’ ve 'Bilişim yolu üzerinden dolandırıcılık’ suçlamasıyla yargılanıyor. Cezaevine girenlerin sayısı da azımsanmayacak kadar fazla…
Dolandırıcı şebekeleri ise yeni yeni öğrenciler bulup suç işlemeye çifte mağduriyet yaşatmaya devam ediyor.
AİLELER BAŞKA AİLELERİ UYARDI
Çocukları dolandırıcılık suçu ile yargılanan ailelerin ortak duygusu ise üzüntü ve endişe oldu. Çocuklarının bulaştığı bu olaya başka çocukların bulaşmaması için ailelere “Lütfen, çocuğunuzu uyarın. Kimseye güvenip hesap açmasınlar” uyarısında bulundular.
Aileler ayrıca hesap açma yaşının 18 için yeterli görülse de aile onayına tabi olmasını istiyor.
DOLANDIRILANLARIN DA ÇİFTE MAĞDURİYETİ
Öte yandan dolandırılan mağdurlar da ödedikleri parayı geri almak için davacı oluyor ancak dava süreci de uzayınca kendilerine ödenen para enflasyon karşısında eriyor. Bu da zararı ikiye katlıyor.
ÖĞRENCİLER MAĞDURİYETİNİ NASIL İSPAT EDECEK? BERAAT MÜMKÜN MÜ?
Gazete İpekyol'dan Özlem Çelik “Bu suça karışan öğrenciler ne yapmalı? Mağdurun mağduriyetinin giderilmesi, öğrencinin de yargılanmadan süreci yönetmek mümkün mü?” sorularına yanıt aradı.
Av. Arb. Emine Altıparmak Varan, soruları yanıtladı. Beraat kararının mümkün olduğunu söyleyen Av. Arb. Altıparmak Varan “Banka hesabınız 3. kişilerce dolandırıcılıkta kullanıldıysa, ceza almamak için iki seçenek vardır” diyerek izlenecek yol haritasını şu ifadelerle açıkladı.
“1. Dolandırıcı ile aranızdaki bağı ispatlamak,
2.Bankanın sorumluluğuna gitmek.
Eğer dolandırıcı ile aranızdaki bağ sadece hesap kullandırmadan ibaretse ve bu kişinin dolandırıcılık yaptığını bilmediğinizi gösterebilirseniz, suçtan sorumlu tutulmazsınız. Bu bağlamda, WhatsApp yazışmaları, SMS’ler, şahitler, dolandırıcılığı fark ettikten sonra alınan aksiyonlar gibi delilleri mahkemede sunabilirsiniz.
Ancak pratikte bu genellikle zordur. Dolandırıcılar, Telegram gibi iletişim kayıtlarının silinebildiği platformları kullanarak izlerini gizler. Böyle durumlarda:
• HTS kayıtları,
• Banka hesabının kullanıldığı döneme ilişkin ATM ve şube güvenlik kayıtları,
• Farklı ikamet adreslerine dair deliller,
• Ortak bağ olmadığını gösteren eğitim ve çalışma belgeleri sunulabilir.
AV. ARB. ALTIPARMAK VARAN: SOMUT DELİLLERLE BERAAT MÜMKÜN
Diğer yandan, bankaların 3. kişilerin hesapları kullanmasına izin vermemesi gerekmekte. Bu durum, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Kanun kapsamında cezalandırılabilir. Ancak bankaların güvenlik önlemlerinin yetersizliği nedeniyle kötü niyetli kişiler başkalarının hesaplarını kullanabilmekte. Yargıtay, bankaların hesap sahiplerinin parasını koruma yükümlülüğü olduğunu ve gerekli güvenlik önlemlerini almadığında sorumlu olduğunu belirtmiştir.
Banka hesabını dolandırıcılara kullandıran kişilerin mahkeme önünde ciddi risklerle karşı karşıya kalabileceği unutulmamalı. Ancak, dolandırıcılığa iştirak kastı olmadığına dair somut deliller sunulması halinde beraat kararı verilmesi mümkün. Bu, Yargıtay’ın benzer davalarda verdiği emsal kararlara dayanmakta.”
İKİ TARAFIN MAĞDURİYETİNİN GİDERİLMESİ İÇİN ÖNEMLİ TAVSİYELER
Av. Arb. Altıparmak Varan hem dolandırılan mağdurun zararının giderilmesi hem de hesap sahibinin (örneğin bir öğrencinin) geri dönülmez mağduriyetler yaşamamasının hukuki sürecin kovuşturma aşamasında başlamasıyla mümkün olabileceğini söyledi.
İşte bu tür davalarda her iki tarafın mağduriyetinin giderilmesi için önerileri şöyle sıraladı.
“1. Erken İnceleme ve Araştırma
•Dolandırıcının Tespiti: Öğrencinin, dolandırıcı ile bağını açıklayabilmesi ve suçun kendisinin bilgisi dışında işlendiğini gösterebilmesi için detaylı bir soruşturma yapılmalıdır. Örneğin, iletişim kayıtları, dolandırıcının vaatleri ve hesap sahibinin durumu incelenmelidir.
•Delil Toplama: WhatsApp yazışmaları, e-postalar, banka hesap hareketleri gibi belgeler incelenerek, hesap sahibinin dolandırıcılık eylemine bilerek katılıp katılmadığı belirlenmelidir.
2. Alternatif Çözümler: Uzlaşma veya Arabuluculuk
•Ceza davalarından önce uzlaşma ya da arabuluculuk mekanizmaları kullanılabilir. Öğrenci (hesap sahibi), dolandırıcılık nedeniyle zarar gören tarafa iyi niyet göstergesi olarak zararını karşılamak için adımlar atabilir.
•Dolandırılan mağdur, zararının bir kısmını dahi olsa geri alabilirse davanın ağır sonuçlarından kaçınılabilir.
3. Hesap Sahibine Yönelik Hafifletici Tedbirler
•İyi Niyetin Gösterilmesi: Hesap sahibinin, hesabının dolandırıcılıkta kullanıldığını fark ettiği anda bankaya veya savcılığa bilgi vermesi, suçun önlenmesine katkı sağlamak için delil sunması, suçun failinin bulunmasında yardımcı olması hafifletici sebep olarak kabul edilebilir.
•İşbirliği İndirimi: Öğrencinin dolandırıcı ile işbirliği yapmadığını kanıtlaması durumunda, ceza hukukunda kasıt unsuru eksik kalır ve beraat ya da en hafif yaptırımla süreç sonlandırılabilir.
4. Zararın Giderilmesi: Tazminat veya Banka Sorumluluğu
•Bankanın Rolü: Bankaların hesap hareketlerini kontrol etme yükümlülüğü bulunur. Eğer dolandırıcılık, bankanın denetim eksikliği nedeniyle gerçekleşmişse, bankadan zarar tazmini talep edilebilir.
•Sigorta Sistemleri: Bankalar, dolandırıcılık mağdurları için sigorta sistemleri geliştirerek zarar gören kişilerin maddi kayıplarını karşılayabilir.
5. Hukuki Eğitim ve Farkındalık
•Öğrencilerin ve diğer potansiyel mağdurların, banka hesaplarının yasa dışı işlemlerde kullanılmasının sonuçları hakkında bilgilendirilmesi gerekir. Okullarda, üniversitelerde ve kamu kurumlarında farkındalık kampanyaları düzenlenebilir.
Öneri: Sosyal Sorumluluk ve Af Mekanizmaları
•İlk defa suçla ilişkilendirilen hesap sahipleri (örneğin öğrenciler), suç işleme kastı taşımadıkları tespit edilirse, sosyal sorumluluk projelerine katılım veya dolandırıcılık mağdurlarına destek sağlama gibi yöntemlerle rehabilite edilebilir. Bu, suçun mahkeme aşamasına taşınmasını önleyebilir.
Av. Arb. Altıparmak Varan’ın öneride bulunduğu farkındalık kampanyaları için Şanlıurfa’da da adım atılması bekleniyor.
Kaynak: Gazete İpekyol
0 Yorum