Harran Ovası Çukurova'nın pamuk tahtını kaptı! İşte Beyaz Altın'ın yeni başkenti

Sulanabilir tarım arazileriyle Türkiye’nin en verimli topraklarına sahip olan Şanlıurfa, "beyaz altın" pamukla tanınan bir bölge. Pamuk, kentin sosyal ve ekonomik yapısının temel taşlarından biri haline gelmiş durumda.

Şanlıurfa, Türkiye’nin pamuk üretiminin yaklaşık yarısını sağlayarak, bu alandaki en önemli merkezlerden biri konumuna ulaştı. Verimli topraklarda yetişen pamuk, sadece tekstil endüstrisi için değil, yağ sanayisi ve hayvancılık gibi birçok sektörde de vazgeçilmez bir hammadde olarak öne çıkıyor. Bu değerli ürün, hem yerel ekonomiyi güçlendiriyor hem de sanayinin gelişimine önemli katkılarda bulunarak, bölgenin ekonomik canlılığını artırıyor.

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, Dünya Pamuk Günü dolayısıyla Gazeteipekyol.com’a konuştu.

Öztürkmen, Dünya Pamuk Günü'nde Şanlıurfa'nın Türkiye'nin pamuk üretimindeki kritik rolüne dikkat çekti.

ÖZTÜRKMEN: PAMUK ÇOK STRATEJİK BİR BİTKİDİR

Öztürkmen, dünyada üretilen pamuk miktarının tüm insanlık için kritik bir öneme sahip olduğunu ifade ederek, “Dünyada pamuk doğumdan mezara kadar kullanımı fazla olan çok stratejik bir bitkidir. Ülkelerde de pamuk, buğday, arpa, mısır gibi vazgeçilmez bir ürün olarak karşımıza çıkıyor. Bazı yerlerde her ne kadar üretimi yapılmasa bile kullanımı yüksek olan bitkilerin en başında geliyor. Dünyada üretilen pamuk miktarı hepimiz için çok önemli fakat Türkiye’deki üretilen pamuk hazır giyim ve tekstil sektöründe kullanıldığı için ihtiyacımızın yarısı kadara üretebiliyoruz.”  

ÖZTÜRKMEN: TÜRKİYE’DE ÜRETİLEN PAMUK MİKTARININ YARISINI ŞANLIURFA ÜRETİYOR

Öztürkmen, Ege ve Çukurova bölgelerinin geçmişte pamuk üretiminde öne çıktığını, ancak artık bu yükün Şanlıurfa tarafından karşılandığını ifade ederek şunları kaydetti:

“Türkiye’de üretilen pamuk miktarının yarısını Şanlıurfa üretiyor. Bizim tarım topraklarında son birkaç yıla batığımız zaman yüzde 43 oranında pamuk üretiminin Şanlıurfa’da bulunduğunu görüyoruz. Eskiden Ege ve Çukurova’da pamuk fazla üretilirdi. Fakat Şanlıurfa bu yükü göğüsledi.   Üretilen pamuğun kalitesi iyileşti. Çiftçiler uzun yıllardır pamuk tarımı yaptıkları için bu konuda oldukça başarılılar. Türkiye’deki pamuk üretim verimi dünyanın en iyilerinden biri olmaya başladı. “

“ÇİFTÇİ ESKİSİ GİBİ KAZANAMADIĞI FARKLI ÜRÜNLERE YÖNELİYOR”

Yüksek girdi maliyetlerinin, pamuk tarımını zor durumda bıraktığını ve çiftçilerin, pamuk üretiminde istenilen kazançları elde edemedikleri için alternatif tarım arayışlarına yöneldiğini kaydeden Öztürkmen, “Girdi maliyetlerin yüksek olması pamuk tarımını sıkıntıya koyuyor. Çiftçiler pamuk üretiminin yüksek olması sebebiyle başka bir arayışa geçiyorlar. İstenilen rakamlar kazanılmıyor. 2 yıldır pamuk fiyatı aynı dolayısıyla çiftçi eskisi gibi kazanamadığı için farklı tarım arayışlarına yöneliyor. Çiftçimiz pamuk üretimini iyi biliyor gübreleme, sulama, ilaçlama gerek üretim girdilerinin bir kısmını iyi seyredebiliyor. İyi analiz edebiliyor. Dünyada tarım arz talep dengesini çok iyi oturttu.” şeklinde konuştu.

“GİRDİLERİ DÜŞÜREREK DAHA YÜKSEK PARALAR KAZANABİLİRİZ”

Kaliteli pamuk üretiminin önemine vurgu yapan Öztürkmen, mevcut koşullarda pamukta eskisi kadar iyi kazanç elde edilemediğini ifade etti. Ancak, üretim maliyetlerini düşürerek daha karlı bir hale gelmenin mümkün olduğunu belirten Öztürkmen, “Pamukta eskisi kadar iyi paralar kazanamıyoruz. Ama girdileri düşürerek daha karlı daha yüksek paralar kazanabiliriz.  İkinci önemli bir husus ise pamuğu iyi değerlendirebilmek adına kooperatifler kurmak hatta yapabilirsek pamuğun işletilmesi ya da pamuğun sanayi sektöründe kullanımının düzelmesi.  Bizim bir kilogramda ürettiğimiz pamuğu tekstil sektöründeki biri 40 katı kazanç sağlayarak yapıyor. Pamuk üretiminde para kazanabilmek için mutlaka girdileri düşürmek gerekiyor” dedi.

“MUTLAKA TARIM SANAYİSİNİ İYİLEŞTİRMEMİZ LAZIM”

Tarım ürünlerini işlemek ve yüksek karlar elde etmek için üretim birlikleri kurulmasının gerekliliğini vurgulayan Öztürkmen, tarımda katma değer kazanmak için tarım sanayisinin iyileştirilmesi gerektiğini söyledi.

Çiftçilere tarımsal girdileri dikkatli bir şekilde kontrol etmeleri tavsiyesinde bulunan Öztürkmen, son olarak şöyle konuştu:

“Şanlıurfa için söylüyorum fıstıkta, buğdayda, mısırda son zamanlarda artan ayçiçeği, kimyon gibi ürünlerde de aynı şey geçerli. Mutlaka üretip birlikler kurup o birlikler vasıtasıyla o tarım ürünlerini işleyip yüksek karlar elde etmeliyiz. Tarımda katma değeri kazanmak için mutlaka tarım sanayisini iyileştirmemiz lazım. Çiftçilerden istediğimiz tarımsal girdileri iyi kontrol etmeleri. Tarım ilaçlarını kullanırken gerçekten ürünün bu kimyasala ihtiyacı var mı yok mu diye kontrol etmeleri gerekiyor. Başka türlü hem doğaya hem de çiftçinin cebine zarar veriyor.”