Türkiye, son yıllarda sanayi sektöründe önemli bir gelişim göstermiştir. İstanbul, Kocaeli, Bursa, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Adana, Konya ve İzmir gibi şehirler, artan fabrika sayısıyla dikkat çekiyor. Ancak, bu artışa paralel olarak bazı büyük sanayi kuruluşlarının iflas ettiği de görülüyor. TOE, bir dönemin dev sanayi kuruluşlarından biri olarak hafızalarda kaldı.
TOE: BİR DÖNEMİN DEV KAMYON FABRİKASI
1955 yılında Marmara Bölgesi'nde kurulan Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş. (TOE), minibüs, otobüs, arazi aracı, kamyon, kamyonet ve traktör üretimi yapan büyük bir markaydı. Kocaeli Gebze Çayırova'daki fabrikası, ülkenin en büyük sanayi kuruluşlarından biri olarak kabul ediliyordu. TOE, Türkiye'nin ilk ticari kamyon montajını gerçekleştirmiş ve COMMER markasının kamyonetlerini burada montajlamıştı.
KRİZ DÖNEMİ
TOE'nin son dönemlerinde, International marka 1230 kamyonet ve CO 1860 – CO 1830 Panter Modeli kamyon ile Mater (M-1230) minibüs üretiliyordu. Ancak, 1983 yılında Ziraat Bankası'na devredilen firmanın yöneticileri, gereksiz yatırımlar ve kötü yönetim nedeniyle büyük mali zararlar yaşadı. 1988 yılında TOE’nin Case İH firmasına satışı gündeme geldi, ancak gerçekleşmedi. 1992 yılında özelleştirme kapsamına alınan firma, Mazda tarafından satın alınmak istendi fakat anlaşma sağlanamadı. 1993 yılında tekrar özelleştirildi ve Rumeli Grubu'na satıldı. TOE, satın alındığı yıl kapatıldı ve arazisi Rumeli-Uzanlar Grubu tarafından farklı amaçlarla kullanıldı.
İFLAS SÜRECİ
TOE, 1963 yılından 1993 yılına kadar toplamda 54,496 adet motorlu taşıt üretimi gerçekleştirmişti. Bu dev kamyon fabrikasının iflası, Türkiye sanayii için büyük bir kayıp olarak tarihe geçti. İflas süreci, ülkenin sanayi geçmişindeki zorlukları ve ekonomik krizlerin sanayi sektörü üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor.
TOE'nin iflası, Türkiye ekonomisinin kırılgan yönlerini ve kriz dönemlerinde büyük sanayi kuruluşlarının nasıl etkilenebileceğini gösteren önemli bir örnek olarak değerlendiriliyor. Bu tür büyük kayıplar, ülkenin ekonomik ve sanayi stratejilerini yeniden gözden geçirmesi gerektiğini işaret ediyor.