Kasapta, manavda, kuaförde, doktor muayenehanelerinde, elektronik mağazalarında kredi veya banka kartı ile ödeme almak yerine, müşterilerini IBAN'la ödemeye yönlendiren, üstelik alışveriş karşılığında fiş-fatura kesmeyen esnafa kötü haber geldi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tüm işletmelerin hesaplarına IBAN yoluyla gelen transferleri didik didik incelemeye başladı. Ödemeyi banka hesabından alıp fiş vermeyen işletmelere her bir fiş için 3 bin 400 lira, fatura vermeyen işletmelere ise her bir fatura için 3 bin 400 liradan az olmamak üzere belgede yer alması gereken tutarın yüzde 10'u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. Devleti vergi kaybına uğrattıkları için vergi incelemesi yapılacak.
Son dönemde esnaf, banka POS cihazlarının yüksek komisyon oranları ve alışveriş bedelinin tahsil sürelerinin 45 güne yaklaşması nedeniyle IBAN ile ödemeye yönelmişti. Pek çok esnaf işyerine IBAN'ların olduğu karekodlu tabela koymaya başlamıştı. Ancak IBAN ile ödeme suistimalleri de beraberinde getirdi. Kimi esnaf kendilerinin IBAN'ını kasa önüne koyarken, kimi de üçüncü şahıslara ait IBAN'ları kiralamaya başlamıştı.
Birçok işletme aylık 15-20 bin TL'ye başkalarının IBAN'larını kiralayarak hem gerçek kazançlarını beyan dışı bırakıp vergiden kaçıyordu hem de dolandırıcılığa zemin hazırlıyordu. Kredi kartı ile alışveriş yapıldığında fiş ve fatura kesmek zorunda olan esnaf, IBAN'la ödemede fiş de vermiyordu.
Vatandaştan, havalenin açıklama kısmına da 'ödeme' yazılmasını ya da boş bırakılmasını istiyordu. IBAN ile ödeme, vergisini ödeyen esnafla haksız rekabete de neden oluyordu.
Sabah'ın haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı IBAN ile ödeme yaygınlaşınca esnafın banka hesaplarını incelemeye aldı. İşletmelere ve işletmeyle ilişkili tüm hesaplara IBAN yoluyla gelen transferler inceleniyor.
Sadece işletme sahiplerinin değil yakınlarının ve çalışanlarının hesapları ile kiralama yoluyla kullanılan hesaplar da denetleniyor. Banka hesap hareketleri, tapu ve araç sicilleri gibi verilerden yola çıkılıyor.
Gerçek kazançlarını beyan dışı bırakanlar denetim kapsamına alınıyor. Kiralama yoluyla edinilen banka hesapları da MASAK mevzuatı çerçevesinde terörün finansmanı, kara para aklama, yasa dışı bahis gibi suç unsuru barındıran eylemler kapsamında inceleniyor.
Denetimleri sıklaştıran Maliye binlerce işletmeyi tespit etti. Kendisine ait banka hesabına (IBAN) ödeme alan işletmelerin yaptıkları mal ve hizmet satışlarına ilişkin belgelerini düzenlemeleri gerekiyor. Banka hesapları ile düzenledikleri belgeler arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmazsa ceza kesilmiyor.
Ancak, ödemeleri banka hesabından alıp fiş vermeyen işletmelere her bir fiş için 3 bin 400 lira, fatura vermeyen işletmelere ise her bir fatura için 3 bin 400 liradan az olmamak üzere belgede yer alması gereken tutarın yüzde 10'u oranında özel usulsüzlük cezası kesiliyor.
Beyan dışı bırakılmış hasılat nedeniyle vergi kaybına neden olunduğu için vergi incelemesi de yapılıyor veya yapılan tespitler esas alınarak dönem matrahları takdir ediliyor, vergi cezaları kesiliyor.
Ticaret Bakanlığı da geçtiğimiz günlerde IBAN kiralama ilanları başta olmak üzere sosyal mühendislik dolandırıcılığına karşı, "Bir banka hesabının maddi menfaat karşılığında başka kişiler tarafından kullanılmasına izin vermek, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu'na göre suç teşkil ediyor" uyarısında bulunmuştu.
Muhabir: Mine KÖSELER