ŞANLIURFA - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim müjdesi olarak açıkladığı ücretsiz doğal gaz kararının yürürlüğe girmesiyle konut, ibadethane ve cemevi abonelerine 1 Mayıs’tan itibaren 1 yıl boyunca 25 metreküp doğal gaz ücretsiz olarak veriliyor.
1 Mayıs 2024’te sona erecek uygulama, vatandaşlar tarafından olumlu karşılanırken, oduncu esnafını olumsuz etkiledi. Oduncular, bu uygulamayla birlikte doğal gaza olan talebin artmasının yanı sıra odun kömür fiyatlarındaki fahiş yükselişin satışlarını olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Şanlıurfa’da meşe ağacının tonu 4 bin lira, meyve ağaçlarının tonu 3 bin 500 liradan satılıyor. Geçen sene tonu 5 bin lira olan kömürün tonu ise şu günlerde 8 bin liradan veriliyor.
Yakacaklarda geçen yıla göre yaklaşık iki kat artış var.
Oduncu esnafına göre, akaryakıt ve enerjideki zamların odunlara ve kömüre yansıması farklı oldu. Ancak esnaf, kıs mevsimine doğru fiyatların daha da tırmanabileceğini öngörüyor.
Gazete İpekyol olarak Şanlıurfa Oduncular Pazarı’ndaki esnafla görüştük.
Son zamanlarda artan doğal gaz kullanımı odun pazarında işlerin azalmasına sebep olduğunu söyleyen oduncu esnafı, sezon sonu birçok esnafın bu işi bırakmayı düşündüğünü dile getirdi.
TAKILAN: İLK DEFA BÖYLE BİR ŞEYLE KARŞILAŞIYORUZ
Odun fiyatlarında ciddi artış olduğunu ve buna bağlı işlerde ciddi düşüler yaşandığını belirten Mehmet Sait Takılan, şunları söyledi:
“Odun çeşidi çok ancak, en çok satılanlar meşe ve meyve odunları. Fiyatlar bayağı pahalı, meşe ağacının tonunu 4 bin liraya satıyoruz, eve teslim. Fakat, sattığımızdan para kazanmıyoruz. Kimse satın alamıyor. Oduncu esnafı olarak ilk defa böyle bir şeyle karşılaşıyoruz. İşlerimizde çok ciddi, yüzde 70’e varan düşüş var geçen senelere nazaran. Hem satamayan esnaf olarak muzdaripiz hem de alamayan halk da muzdarip. Geçen yıl meşenin tonu 2 bin 700’den başladı, 3 bin TL’yle kapattı. Meşe ise bu yıl 3 bin TL’den 4 bin TL’ye geldi ve daha da yükselmesini bekliyoruz. Kış yaklaştıkça, Urfa’ya odun gelişi azaldıkça fiyatlar yükselmeye devam eder. Meyve odunlarıyla meşe arasında 500 TL fark var ama millet daha ucuz olsun diye bu yıl meyve odunu alıyor.“
“KÖMÜRÜN YANINDAN BİLE GEÇİLMİYOR”
Takılan, kömür satışlarının fiyatların yüksekliğinden dolayı durduğunu ifade ederek, “Kömür zaten hiç satılmıyor. Eskiden diyelim ki adam 500 kilo odun alırken 5 torba da kömür alırdı. Şimdi alamıyor çok pahalı. Tonu 7 bin 500 TL civarında, torbası 180 TL. Daha ucuzu var ama çok iyi yanmıyor. Geçen yıl en kaliteli kömürü 140 TL’ye satıyordum. Bu dolara bağlı ithal kömür olduğu için dolar yükselince o da yükseliyor.” şeklinde konuştu.
“DOĞAL GAZ MESLEĞİMİZİ BİTME NOKTASINA GETİRDİ”
Takılan, doğal gaz ağının genişlemesi ve odun kömür fiyatlarındaki artışın mesleklerini bitme noktasına getirdiğini kaydetti.
“Sezon sonu işi bırakacak çok esnaf olacağını düşünüyorum, yani ben bile bırakmayı düşünüyorum” diyen Takılan konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Biz bunu sezon içinde bütün esnaf olarak düşünüyoruz. Mesleğimiz bitme noktasına geliyor başka bir sektöre geçelim mi, geçmeyelim mi diye. Özellikle oduncular pazarında kiracı esnaf çok. İş yerlerini 100-150 bin TL’lere yıllık kiraya tutmuş. Yani kiracı esnaf bu sene kirasını çıkartırsa ne ala. O derece bir düşüş var. Bunun çeşitli nedenleri var. Birincisi doğal gaz ağının genişlemesi, bir de fiyat pahalılığı. Mesleğimiz artık bitme noktasına geldi, bunu bütün oduncu esnafı düşünüyor. Sezon sonu işi bırakacak çok esnaf olacağını düşünüyorum, yani ben bile bırakmayı düşünüyorum. Özellikle hükümetin bir yıllık ücretsiz doğal gaz projesi vardı. Onun için de insanlar bedavadır diyip doğal gaza geçiyor.“
Odun kömür ısınmasının doğal gaza göre daha az maliyetli olduğunu kaydeden Takılan, “Doğal gaz ısınması ile odun ve kömür ısınması arasında fark olur. Bu sene bakacağız doğal gazın daha yeni fiyatları açıklanmadı. Ancak, doğal gaz ile ısınan ayda bin 500 TL ile ısınır, odun ile ısınan gelir bir ton alır 4 bin TL bir kış boyu ısınıyor” diye konuştu.
KÜÇÜKSU: HAREKETLİLİK YOK
Pazar esnafından Yavuz Küçüksu ise, eylül ayına gelmelerine rağmen işlerde kıpırdama olmadığını söyleyerek, şunları belirtti:
“İşler çok durgun. 10’uncu ayın ortalarındayız 11’inci aya gireceğiz. Pazardaki durgunluğu görüyorsunuz. Bunun nedeni doğal gaz ve odun kömür fiyatlarının yükselişi. Şu anda 1 ton odun eve teslim 4 bin TL olarak geçiyor. Kar olarak söylüyorsanız 1 tonda 200 TL kazanıyoruz. Geçen yıl 2 bin 500 ile 2 bin 800 TL arasındaydı. Nakliye yükselince otomatik odun da yükseliyor. İşçilik de yükseliyor. Burada her şey nakliyeye bağlı. Kömür dolara bağlı dolar yükselirse kömür de yükseliyor. Ancak odun öyle değil haftada 2 kez zam geldiği oluyor. “
“SEZON SONU BİRÇOK ESNAF İŞİ BIRAKIR”
Küçüksu, sezon sonu birçok esnafın bu işi bırakacağını düşündüğünü söyledi.
“Umudumuz Eyyüp Peygamber ve Bağlarbaşı mahalleleriydi şimdi oralara da doğal gaz geldi.” diyen Küçüksu, şöyle konuştu:
“Mesleğimizin sonlarına geldik. Doğal gaz ve fiyat artışı işleri kötü etkiledi. Umudumuz Eyyüp Peygamber ve Bağlarbaşı mahalleleriydi şimdi oralara da doğal gaz geldi. Zaten Karaköprü, Yenişehir kesimleri doğal gaz kullanıyordu. İşler yok, depolara fazla mal getirmiyoruz. Getirsek de satılmıyor. Tahminime göre sezon sonu birçok esnaf işi bırakır”.