Dem Parti Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan, konuyla ilgili hazırladığı soru önergesini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından cevaplandırılmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sundu.
Ayan, Türkiye genelinde mevsimlik tarım işçilerinin sayısının 1.5 ila 2 milyon arasında olduğunu belirtti ve bu işçilerin güvencesiz çalışma, eğitim, barınma, hijyen ve güvenli ulaşım gibi konularda sıkıntılar yaşadığını ifade etti. Özellikle yaz aylarında yaşanan trafik kazalarının büyük bir sorun teşkil ettiğini ve her yıl birçok işçinin bu kazalarda hayatını kaybettiğini vurguladı.
Ayan, 2010-2013 yılları arasında uygulanan Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (METİP I) ve 2017-2020 yıllarında uygulanan METİP II projelerinin amacına ulaşamadığını, mevcut sorunların çözülmediğini ve gerekli denetimlerin yapılmadığını belirtti. Ayrıca, 2010 yılında çıkarılan "Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği"ne rağmen mevsimlik işçilerin güvenli ve insani koşullarda yolculuk yapamadığını ifade etti.
Ayan’ın verdiği önergede şu ifadelere yer verildi:
“Bu bağlamda;
1. Son 5 yılda mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin geçirdiği trafik kazalarının sayısı kaçtır, bu kazalarda kaç kişi yaralanmış, kaç kişi hayatını kaybetmiştir?
2. Trafik kazası geçiren mevsimlik işçi ve ailelerinden kaçı sigortalıdır, kaç kişi SGK kapsamında sağlık güvencesinden faydalanabilmiştir, ölüm ve yaralamalarda kaç kişiye tazminat ödenmiştir?
3. Mevsimlik tarım işçilerinin ulaşım güvenliği konusunda alınan önlemler nelerdir?
4. Yaklaşık 14 yıldan fazladır uygulamada olan METIP projeleri kapsamında mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşullarında sağlanan iyileştirmeler nelerdir?
5. METIP kapsamında mevsimlik işçilerin ulaşımlarının insani, güvenli ve denetime açık şekilde yürütülmesiyle ilgili hangi somut adımlar atılmış, bu 14 yılda geçirilen trafik kazalarında ne kadarlık bir oranda azalma olmuştur? Bakanlığınız bu konuda bir takip ve denetim sistemi oluşturmuş mudur?
6. METIP I ve METIP II kapsamında hedeflenen amaçların hangilerine ulaşılmıştır, E-METIP isimli sisteme mevsimlik işçilerin yüzde kaçı kaydedilmiştir?
7. Mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşullarının denetlenmesi sürecinde hangi aksaklıklar yaşanmaktadır?
8. Bakanlığınız, bu denetim süreçlerinin etkinliğini artırmak için hangi adımları atmaktadır?
9. Bakanlığınız METIP kapsamında ne kadar bir bütçe kullanmıştır, bu bütçenin mevsimlik tarım işçileriyle ilgili hangi ihtiyaçlarda veya hizmetlerde kullanıldığında dair faaliyet raporu veya bilgilendirmeleri paylaşınız.
10. 2010 yılından beri yürürlükte olan Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği uyarınca mevsimlik tarım işçilerinin ulaşım koşullarında hangi iyileştirmeler yapılmıştır, denetimler hangi yol ve sıklıkla yapılmaktadır?
11. Yetersiz araç bakımı ve kötü yol koşullarının önlenmesi için hangi düzenlemeler yapılmıştır?
12. Bakanlığınız, trafik kazaları ve diğer iş güvenliği sorunlarıyla ilgili olarak diğer ilgili bakanlıklar ve kurumlarla nasıl bir iş birliği içindedir?
13. Bakanlığınız, mevsimlik tarım işçilerinin güvencesiz ve kötü koşullarda yaşama ve çalışmasını engellemek, koşullarını iyileştirmek için yapılan yasal düzenlemeleri yeterli görmekte midir, Bakanlığınızın bu alanda herhangi bir çalışma yapmakta mıdır?
14. Tokat-Niksar’da yaşanan trafik kazasıyla ilgili herhangi bir soruşturma başlatılmış mıdır? Yaşanan kazada tarım aracılarının veya kullanılan araçları herhangi bir ihmal veya sorumluluğu bulunmakta mıdır?”