Tarım ve Orman Bakanlığı, uzun süredir ekilmeyen miras kalmış tarım arazileri için yeni bir sistem başlattı. Buna göre, devlet bu tür arazileri kiralayacak ve mirasçılara düzenli ödeme yapacak.
Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider, miras yoluyla sahip olunan ancak iki yıldan uzun süredir kullanılmayan tarım arazilerinin dijital kiralama yöntemiyle değerlendirileceğini belirtti.
'PEK ÇOK YENİ DÜZENLEME YAPILDI'
Peki, kiralama bedeli nasıl belirlenecek, mirasçılar bu durumdan nasıl etkilenecek? Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, bu yeni düzenlemeyi tarım arazilerinin daha verimli kullanılması amacıyla yapıldığını açıkladı. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, mirasçılara yönelik birçok yeni düzenleme getirildiğini belirtti.
NE AMAÇLANIYOR?
Bu düzenlemenin temel amacı, tarım arazilerinin daha verimli kullanılması ve ekonomiye kazandırılmasıdır. Tarım ve Orman Bakanlığı, tarım arazilerinin kira değerinin belirlenmesi, kiracı ve mal sahipleri arasındaki uzlaşmanın sağlanması gibi konularda yetkilendirildi. Yeni düzenlemeyle birlikte tarım arazilerinin verimli kullanılması hedefleniyor.
Ayrıca, yeterli tarımsal arazi büyüklüğü, üretim faaliyetleri gibi konularda da bazı düzenlemeler yapıldı. Hangi bölgelerde, hangi tür arazilerin verimli sayılacağı belirlendi.
‘BU ÇOK BÜYÜK BİR SORUN’
Düzenleme, tarım arazilerinin doğrudan kiraya verilmesini öngörmüyor. Mirasçılar, miras kalan tarım arazisi için bir yıl içinde bir karar vermek zorunda. Türkiye’de, miras anlaşmazlıkları nedeniyle tarım arazilerinin ekilip biçilememesi büyük bir problem.
‘MAHALLE VE İLÇE MERKEZLERİNE YAKIN YERLERDEN BAŞLANACAK’
Yeni düzenleme, mahalle ve ilçe merkezlerine yakın bölgelerden başlayarak uygulanacak. Kanun, miras konusu olan tarım arazileriyle ilgili bir yıl içinde karar verilmesi gerektiğini söylüyor. Bu arazilerin tamamının bir mirasçıya devredilmesi veya birden fazla mirasçı arasında paylaşılması gerekiyor.
MİRASÇIYA DEVREDİLEMİYORSA NE OLACAK?
Örneğin, kuru tarım yapılan 10 dönümlük bir alan, 20 dönümü aşan bir arsa, iki mirasçı arasında devredilebilir. Ancak mirasçılar kendi aralarında anlaşamazlarsa, bu araziler aile malları ortaklığı ya da kazanç paylı aile malları ortaklığına devredilecek. Bu ortaklıklar üzerinden arazi kiralanacak.
MİRASÇILAR İSTEMEZSE NE OLACAK?
Eğer mirasçılar ortak olmak istemezlerse, arazileri üçüncü kişilere satma yoluna gidebilirler. Devredilemeyen araziler, Bakanlık tarafından takip edilecek ve üç ay içinde devredilmezse, başka kişilere satış hakkı tanınacak. Mahkemeler, bu arazilerin satışına karar verebilecek.
MİRASÇI SEÇİMİYLE İLGİLİ BİRÇOK FARKLI KRİTER VAR
Mirasçı seçiminde, geçimini bu tarım arazisinden sağlayan, tarım dışı geliri olmayan ve eşleri fiilen tarımla uğraşan mirasçılara öncelik tanınacak. Mirasçı seçiminde farklı kriterler de dikkate alınacak.
HANGİ ARAZİLER İÇİN KİRALAMA YAPILABİLİYOR?
Bu düzenleme, tarla vasfındaki arazileri kapsıyor ve arsalara uygulanmıyor. Mirasçılar, bir yıl içinde bir yöntem belirlemek ve anlaşmak zorunda.
KİRALAMA BEDELİ NASIL BELİRLENECEK?
Kiralama bedeli, araziden elde edilen ürün üzerinden hesaplanacak. Tarım arazilerinin kira değeri, su kaynağı, ekilecek ürün türü, ürünün pazar değeri gibi kriterlere göre belirlenecek.