HAYAT HANIM
"Hayat Hanım insandan çok doğaya benziyordu"
Yeni bitti. İki gündür halvet ve huşu içinde okuyorum. Üslup bir içimlik su misali tatlı ve berrak. Hemen bir kalemde içiyorsunuz. Kurgu şahane, tasvirler şahane, karakterler şahane. İçinde bütün bir kâinat var romanın: Doğa, felsefe, edebiyat, tarih, aşk, haz, erotizm, teoloji, din, metafizik ürperti, intihar, cinnet, cinayet, anlam arayışı, bilinçaltının dehlizleri, tatsız gerçekler, sosyal adaletsizlikler, gerçeklerle idealler arasındaki kapatılması olanaksız uçurum...
Fazıl, Hayat Hanım, Profesör Nermin Hanım, Sıla, Şair, minik Tevhide ve Fazıl'ın metruk han odası için sahaflardan aldığı "eğlenmeye giden çiftçiler" tablosu. Eğlenmeye gidiyorlardı ama hiçbir zaman eğlenmiyorlardı. Her şey Fazıl'ın çevresinde ve vicdanında olup bitiyor. Buruk bir hesaplaşma. Fazıl hayatı kitaplardan tanıyor, Hayat Hanım bizzat kendisinden tanıyor. Ve Fazıl uçurumun kenarında uyanıyor. Yıllar önce askerde Tehlikeli Masallar'ı okumuş ve epey sarsılmıştım. İki gündür aynı duyguyu yaşıyorum. Altan yaşamın kalbine, yani en mahrem yerine doğru çekiyor insanı.
Bu konuda Orhan Pamuk dahil hiçbir romancımız onunla yarışamaz. Kitap 2021 Transfuge En İyi Avrupa Romanı Ödülü'nü almış. Elimde olsaydı Yalnızlığın Özel Tarihi, Tehlikeli Masallar, İsyan Günlerinde Aşk, Kılıç Yarası Gibi her bir romanına ayrı ayrı Nobel Ödülü verirdim. Doğuştan Allah vergisi çok az kişide bulunan bir edebiyat kabiliyeti var Altan'ın. Hayatım roman okumakla geçti ve Altan'ın romanları dışında bitmesini hiç istemediğim çok az roman vardı. Ahmet Altan içimi okuyordu, ruhumun fotoğrafını çekiyordu, maskelerimi indiriyordu, ikiyüzlülüğümü yüzüme vuruyordu. Ahmet Altan'ı tanımasaydım roman yazmaya cesaret edebilirdim belki.
Ahmet Altan evrensel ve özgür zihinlere hitap ediyor, bir şeyleri daima korumaya çalışan angaje ve 'muhafazakar' zihinlere değil. Kitaplardaki erotik doz ahlâk ve din açısından bakınca eleştirilebilir belki ama edebi bir esere her şeyden önce edebî açıdan bakmak gerekir. Ya hep ya hiç mantığı ile söyleyecek olursam ülkemizde yaşayanlar içinde en iyi romancı Ahmet Altan diyebilirim. Hatta Kürk Mantolu Madonna gibi birkaç istisna dışında son yetmiş yıllık roman tarihimizin en iyi romancısı diyebilirim. Abarttığımın farkındayım çünkü verdiğim hükmün farkına varılmasını istiyorum.