ÖĞRETMENLER VE HİBRİT EĞİTİM

Bir toplumun eğitim sisteminde öğretmen en saygın ve kutsal, itibarlı değil ise, model değil ise; o toplumun eğitim sistemi baştan iflas etmiştir. Öğretmene yapılan bir ima toplum tarafından tolere ediliyor ve tepki gösterilmiyorsa; öğretmen de duyarlı bir toplum yetiştirmemiştir, demektir. Öğretmen asla yük olmaz; yük taşır. Öğretme, öğrenme, eğitim ve öğretmen her çağda ve her toplumda hep var olacaktır. Birkaç aylık bu pandemi döneminde öğretmenin zorunlu sebeplerle okula gelememesinden dolayı yük olarak görülüp tahammül edilememesi yakışık almamıştır. Öğretmen zaten dünyadaki emsalleri kadar ücret almıyor, öğretmenin yaptığı işin karşılığı ücretten ziyade; itibardır. Kadim toplumlar, öğretmenlerini itibarsızlaştırmazlar. Hem topluma, hem birbirlerine ışık saçan öğretmenleri ve bu kutsal mesleği yıpratırsanız, geriye ne kalır? Birçok toplumda olduğu gibi bizde de eğitim hep sorunlu bir alan olagelmiştir. Bugün bu sorunlar, pandemi dolayısıyla yüz yüze eğitim yapılamaması gibi dar bir alana sıkıştırılmış, bir de eğitimci personele yapılan ödemelerin yük haline gelmiş olması. Oysa asgari ücret nelerine yetmez? Bakanın yük oluyor söyleminin büyük tepki çekmemesinin nedeni kanaatimce Bakan’ a olan güven ve sevgi. Aslında o sürece gelinmemiş değil hani. Hatta ‘okullar olmasaydı’ nın üzerine, öğretmenler de olmasaydı eklenebilir. Yani yük, ciddi oranda azalıyor! Neyse bu konuları bilmeyiz, kim kime yük olmak ister ki? Elbette yük olma durumlarının da bir sonu var ve sonsuza dek olanı görülmüş değil! Hibrit eğitim modeline gelmeden önce eğitimle ilgili temel sorunların pandemi sürecinde yüz yüze eğitime odaklanıldığı için geri plana atıldığını da hatırlatalım. Bu bağlamda oldukça önemli bir yük mevcut! Ana başlıklar olarak hatırlatıp asıl konumuza dönelim: Eğitim sistemi, eğitim sürecindeki milyonlar üzerinde, onların hayatı, geleceği, insani temel hakları, hayalleri üzerinde ciddi bir yüktür. Çünkü bu süreci tamamlayıp, çok acımasız bir KPSS eleme sınavından geçtikten sonra bile iş sahibi olma imkanı oluşmuyor. Tıp, hukuk ve bazı mühendislikler gibi üç beş alan hariç diğer bölümlerden mezun olanların işi bulma ümidi artık yok oldu gibi. Onların çoğu da işe girdiklerinde yaşları otuz civarında oluyor. Dolayısıyla bu eğitim sistemi, ciddi bir ömür çalıyor, umutları, hayalleri ve hakları çalıyor. Bunlar da bir nevi yük, bu okulları o sınav senin bu sınav benim deyip atanamayanlar da! Hibrit öğrenme; geleneksel eğitim metotlarıyla online/uzaktan eğitim yöntemlerinin birlikte kullanıldığı bir modeli ifade eder. Yani basit bir ifadeyle hem uzaktan hem de yüz yüze eğitim toplamına tekabül eder. Tek başına uzaktan eğitim asla yüz yüze eğitimin yerini alamamaktadır. Sosyal medya üzerindeki insan ilişkilerinin yüz yüze görüşme, konuşma, etkileşme ile aynı olmaması gibi. Tabi sadece bu değil; bunca bina, personel, araç-gereç, servis, öğrenci, velilerin çocukların uzun süre evde olması nedeniyle yaşanan sıkıntılar vs. Bu bakımdan tüm riskler göze alınarak, pandeminin pik yaptığı böylesi riskli bir dönemde yüz yüze eğitimi deneme aşamasına gelindi. Umarız ki; ciddi bir hasar oluşmadan haftada bir gün bile olsa çocuklar öğretmenleri, arkadaşları ve okullarına kavuşurlar. Özellikle küçük çocuklar için yüz yüze eğitim psikolojik ve sosyal bir ihtiyaçtır da aynı zamanda. 21 Eylülde başlatılması düşünülen Hibrit eğitim modelinin yüz yüze olan kısmına velilerin, çocuklarını gönderme zorunluluklarının olmaması yerinde bir karar. Ancak şahsen velilerin hepsine yakınının gönderme yönünde bir tavır alacağını düşünüyorum. Elbette pandemiyle ilgili sıkı tedbirler zaten ihmal edilmemek kaydıyla. Pandemi süreciyle daha önce övgüyle bahsedilen uzaktan eğitimin çok da başarılı olmadığı test edildi. Oysa birçok yazar ve eğitimci hep uzaktan eğitime övgüler yağdırmıştı. Onlar haksız mı çıktı? Bence hayır. Aslında onların çoğu tamamıyla uzaktan bir eğitime destek vermemişlerdi. Uzaktan eğitim diyerek sadece Hibrit eğitimden de bahsetmiş değillerdi. Sanırım okullar, eğitim modelleri, eğitimin standartlaştırılması ya da devletin geçerlilik belirlemesi, zorunluluklar, eğitim eşitliği, diplomanın mahiyeti ve işlevleri, eğitime genel anlamda yaklaşım/eğitimin amacı ne olmalı gibi bağlamlarda konuya yaklaşmışlardır ki; bu biraz da eğitim felsefesiyle ilgili… Pandemi döneminde 2019’ un Mart ayında başlanan uzaktan eğitimde yaşanan sorunların; uzaktan eğitimin mahiyetiyle ilgili değil; yetersiz altyapı ve veli imkanları, donanım ve deneyim yetersizlikleri olarak özetlenebilir. 21 Eylülde başlanacak Hibrit modelin bel kemiği olacak olan uzaktan eğitimde de bu sorunlar devam edecektir. Bu sorunlara özel eğitime muhtaç öğrencileri ve eğitim veya mesai imkanları yetersiz olan yada imkanları kısıtlı olanları da eklersek sorun daha da netleşir. Sınırlı bir alanda kullanmak şartıyla veli ve öğrencilere verilen birkaç cigabayt internetle çözülecek sorunlar değil bunlar. Ayrıca genel anlamda bir içerik sorunu da yaşanmakta. Hibrit eğitimin, pandemi dolayısıyla yüz yüze olan kısmının sınırlı tutulması doğru bir yaklaşım. Kronik ve yaşlı eğitim personeli hibrit eğitimin dışında tutulmalı. Riskli hastalığı olan çocukların durumu da ele alınmalı. Sanırım bu konuları da kapsayacak geniş bir açıklama yapılacaktır. Hibrit eğitimin yüz yüze eğitim kısmında tüm tedbirler uygulansa bile riskler devam edecek. Çocuklarımız başta olmak üzere süreçte bulunan herkesin sağlığı önemli. O yüzden ihmal asla olmamalı ve ilk aksaklıkta, herhangi bir çocukta veya süreç içindeki bir elemanda meydana gelebilecek bir belirtiye anında müdahale edilmeli sıkı takibi yapılarak gerekli blokaj sağlanmalıdır. Dolayısıyla bu süreçte uzaktan eğitimiyle ilgili altyapı ve eğitim, deneyim ve sorunların düzeltilme süreçlerini de kapsayan bir plan devreye sokularak; pandemi sonrasında da uzaktan eğitim seçeneklerinin kullanılması düşünülmelidir. Bu bağlamda hem yüz yüze hem de uzaktan eğitim ve uygulamaları kapsayan Hibrit modelin bir şans olduğunu söylemek mümkün. 21 Eylülde başlaması planlanan eğitim öğretim yılının, öğrencilerimize, tüm kademelerdeki eğitim elemanlarına ve velilere hayırlar getirmesi temennisi ile.