Muhterem Kardeşlerim…
Her yazımızda olduğu gibi, sizlere önemli konuları öncelikle sahih kaynaklardan, Tam İlmihal Saadeti Ebediyye, İmamı Rabbani Hazretlerinin Mektubat, Hakikat Kitab Evinin İhlas Yayınlarından faydalanarak sizleri bilgilendirelim istiyoruz.
Efendim;
Cenaze Namazı kılmak Farzı Kifayedir. Birkaç kişi Namazı kılarsa diğerlerinden bu farz sakıt olur [düşer]. Yani bir Müminin vefat ettiğini haber alan erkeklere, erkek yoksa, kadınlara Cenaze Namazı kılmak, Gasl, Techiz ve Defn Farzı Kifayedir.
Cenaze Namazı, Allah için namaz ve ölen kimse için duadır.
Cenaze Namazının kabul olması için
Cenaze Namazının kabul olması için, altı şart lazımdır:
1- Meyyit Müslüman olmalıdır.
2- Meyyit yıkanmış olmalıdır. Yıkanmadan gömülen, üzerine toprak atılmamış ise, çıkarılıp yıkanır, sonra Namazı kılınır.
3- Cenazenin veya bedeninin yarısı ile başının veya başsız yarıdan fazla bedenin, İmamın önünde bulunması lazımdır.
4- Cenaze, yerde veya yere yakın, ellerle tutulmuş veya taşa konmuş olmalıdır. Başka bir yerde bulunan veya hayvan üstünde veya el ile yüksekte tutulan Cenazenin Namazı kabul olmaz. Cenazenin başı, İmamın sağına, ayağı soluna gelecektir. Tersine koymak günahtır.
5- Cenaze, İmamın önünde hazır olmalıdır.
6- Cenazenin ve İmamın avret yeri örtülü olmalıdır.
Cenaze Namazının farzı ikidir:
1- Dört kere tekbir getirmektir.
2- Ayakta kılmaktır. Özürsüz, oturarak veya hayvan üstünde kılmak caiz değildir. Yağmurdan, çamurdan dolayı hayvandan inemezse caiz olur.
Cenaze Namazı için niyet Farzdır.
Cenaze namazına; “Allahü Teâlâ için Namaza, Meyyit için duaya, uydum hazır olan İmama” diye niyet edilir.
Cenaze namazının sünneti üçtür:
1- Sübhaneke okumak.
2- Salevat okumaktır. Çünkü, duadan önce salevat okumak, duanın sünnetidir.
3- Kendine, ölüye ve bütün Müslümanlara af ve mağfiret için dua okumak.
Cenaze namazı nasıl kılınır?
Cenaze namazının nasıl kılınması gerektiğini maddeler hâlinde bildirelim:
1- Önce, “Allah için namaza, meyyit [ölü] için duaya, uydum hazır olan imama” diye niyet edilir.
2- İlk tekbir alınır, yani Allahü Ekber denir, iki el bağlanır, Sübhaneke okunur. Sübhaneke okurken “Ve Celle Senâüke” de ilave edilir. Fatiha okunmaz.
3- İkinci tekbirden sonra, Teşehhüdde okunan Salli Bârikler okunur.
4- Üçüncü tekbirden sonra, Cenaze Duası okunur. Cenaze Duasını bilmeyen, Rabbena Âtina duasını okur veya yalnız (Allahümmağfirleh) der yahut dua niyetiyle besmelesiz Fatiha okur.
5- Dördüncü tekbirden sonra, hemen sağa ve sonra sola selam verilir. Selam verirken, cenazeye ve cemaate niyet edilir. Sağa selam verirken sağ el indirilir, sola selam verirken sol el indirilir. Yahut okuma bitince iki el birden indirilse de olur.
6- Namaza geç yetişen, İmam herhangi bir Tekbiri getirirken, beraber Tekbir getirip namaza başlar. Bu Tekbire İftitah Tekbiri olarak niyet eder. İmam selam verdikten sonra, kaçırdığı Tekbirleri birbiri arkasından söyleyip, bir şey okumadan selam verir. Dördüncü Tekbire de yetişemeyen, Namazı kaçırmış olur.
7- Cenaze Namazının dört Tekbirinden her biri, bir rekât gibidir. Dört Tekbirin yalnız birincisinde eller kulaklara kaldırılır. İndirilince, göbek altına bağlanır. Sonraki üç tekbirde eller kaldırılmaz.
Cenazede son safta kılmak daha sevaptır.
Cenaze sebebiyle Sünneti terk etmek uygun değildir. Cenaze Namazını acele kılmak Müstehaptır. Müstehap işlemek için Sünnet terk edilmez. Cemaatin çok olması için, Cenazeyi saatlerce bekletip, sonra acele ederek Âyet-el Kürsiyi ve Tesbihleri terk etmek, özürsüz bir Sünneti terk etmek, ortadan kaldırmak ve hele önem vermemek çok yanlıştır.
Çocuğun Cenaze yıkaması caiz ise de, Namazını kıldırması caiz değildir.
Cenaze, göbek ile diz arası örtülü olarak, sırt üstü veya kolay olan şekilde yatırılır. Kıbleye karşı yatırmak sünnettir.
Cemaat çok olsun diye, Cenaze namazını vakit Namazlarından sonraya bırakmak Mekruhtur.
Cenazeyi görenin saygı duruşuna kalkması caiz değildir. Musallada Cenaze Namazı için bekleyenler, Cenaze yere Konmadan önce ayağa kalkmazlar. Surret-ül-Fetava kitabında, “Musallada oturanlar, Cenaze gelince ayağa kalkmamalıdır” denmektedir.
Merak-ıl-Felah ve Dürr-ül-Muhtar’da, Cenazeyi görenin, saygı duruşu olarak ayağa kalkmasının caiz olmadığı yazılıdır.
Resulullah Efendimizin Cenaze görünce kalktığı, geçtikten sonra oturduğu ve “Siz de böyle yapın” diye emrettiği bildirildiyse de, bu emir nesh edildi, yani bir zaman sonra bu emrini değiştirdi. (Halebî, Seadet-i Ebediyye)
Cenazeye toprak atanların, elindeki küreği başkasına vermeyip yere atması yanlıştır. Başkasına verince, Melekler, şaşırıp yanlışlıkla sevabı o kürekle son toprak atana yazar diyorlar. Bu çok yanlıştır. Hâşâ, melekler şaşırmaz, yanlış iş yapmaz. Hiç kimsenin sevabını başkasına yazmaz. Küreği yere atmayıp başkasına vermek daha uygundur.
Cenazeyi kabir başına koyunca, iş yapmayanlar oturmalı veya çömelmeli, gayrı Müslimler gibi ayakta durmamalıdır.
Cenaze defnedilirken, Kadir, Kâfirun, Nasr, İhlas, Felak, Nas ve Fatiha surelerini okumak, ölü için dua ve istiğfar etmek Müstehaptır. Bekara Suresinin başını ve sonunu okumak da Müstehaptır.
Cenaze götürülürken, yüksek sesle Tekbir, Tehlil, İlahiler okumak bid’at ve günahtır. (Halebi, Merakıl-felah, Tahtavi haşiyesi, Nimet-i İslam, Şir’a şerhi)
Ölü için matem tutmak, siyah elbise giymek, siyah perde ve rozet, işaret asmak, matem işaretleri, resmini taşımak caiz değildir. (Hazânet-ür-Rivâyât)
Cenaze defnedildikten sonra, mezarlıkta bulunanların, Cenaze sahiplerine taziyede bulunmaları bid’at değildir.
Cenaze sahibine rast gelince taziye etmek, yani başsağlığı dilemek sabır tavsiye etmek müstehaptır.
Allahu Teâlâ cümlemizi Kendisine layık Kul, Habibine layık Ümmet eylesin. (Amin)