OKUL VE BESLENME

Okulların eğitim ve öğretime başlaması ile birlikte okula giden çocukların beslenme sıkıntıları da başlamış oldu. Gün boyu okul, oyun koşuşturması içinde olan çocuklar akşam da ödev yapma, ders çalışma ve biraz da dizi film seyretme gibi sebeplerle geç uyuyunca sabah erkenden kalkıp okula gitmek başlı başına bir kâbus halini alır.  Sabah erkenden okula gitmek için uykudan uyanan çocuklar genelde iştahsız bir durumda olur. Hazırlanıp çıkma işlemi ile birlikte kahvaltı etmeden okulun yolunu tutmuş olurlar. Sabahçı grupta olan çocukların mutlaka kahvaltı yapmaları sağlanmalıdır. Çocuk kahvaltısız okula gönderilmemelidir. Çocukların sabah kahvaltısını yapmadan okula gitmeleri, sağlıklı büyüme orununun yanında derslerde yoğunlaşamamanın verdiği sıkıntılarla karşılaşırlar. Sabah kahvaltı tapmamaya gerekçe olarak sabah yaşanan iştahsızlık ileri sürülür. Oysa erken saatte kahvaltı yapma alışkanlığı kazandırılırsa iştahsızlık diye bir olay olmaz. Bu durumda annelere önemli görevler düşer. Bazı Annelerin “zaten çocuk kahvaltı yapmıyor” düşüncesi ile uyanma ihtiyacı dahi duymadıkları akşamdan çocuğuna çantasını hazırlatıp sabah kalktıktan sonra servisine binmelerini tavsiye ettikleri bilinen gerçeklerdir. Ne olursa olsun sabah erken saatlerde ebeveynlerin uyanık olması ve çocuklarına kahvaltıda eşlik ettikten sonra onu okula uğurlamaları gerekir. Anne, çocuktan önce uyanıp ona kahvaltı hazırlamalı ve böylece çocuğun kahvaltı yapma alışkanlığı kazanmasını sağlamalıdır. Kahvaltı Süt, yoğurt, pekmez, bal, tahin, yumurta, reçel, yağ, kaymak veya çorba gibi gıdalardan hazırlanmalıdır. Tamamını bir arada değil de her gün değişen çeşitlilikte kahvaltılar hazırlanabilir. Eğer çocuk öğlenci ise, kahvaltı için çok geç bir saat beklenmemelidir. Sabah erken kahvaltı yapan çocuklar öğlen yemeğini de evde yiyerek okula gönderilebilir. Bu durum çocuklar için daha sağlıklı olur. Mutlaka güne başlama saati erkene alınmalı ve ebeveynler ile birlikte kahvaltı yapılmalıdır ki çocukların belenmelerinde öğün düzeni oluşsun.               Okula aç bir şekilde giden öğrenci bir süre sonra açlık duygusunu bastırmak için okul kantinine gider. O anda gördüğü tüm abur cubur, sayılabilecek renkli kâğıtlara jelâtinlere sarılı albenili bisküvi çikolata vb. gıdalardan almak ister. Öğrencilerin beslenme ihtiyaçları için başvurdukları okul kantinlerinde satılan yiyecek ve içeceklerin kalite durumu, bunların temizliği, kantin mekânlarının sağlığa uygunluk ve sanitasyon açısından uygunluğu gibi özelliklerde sağlıklı beslenme konusunda önemlidir. Okul kantinlerinde satılan gıda maddelerinin kalitesi söz konusu olunca insanların aklına markaları gelmektedir. Markası ne olursa olsun sağlıklı beslenmeden kasıt, çocukların büyüme ve gelişme evresinde vücut fonksiyonları ile uyumlu besinlerin alınması algılanmalıdır. Çocukların sağlıklı olabilmeleri için ebeveynlerin öncelikle yapması gereken şey, çocuklara “iyi yiyecekler” yedirmektir. Kuru incir, kuru kaysı, kuru üzüm, ceviz, fındık gibi yiyeceklerin yanı sıra, haşlanmış nohut, fasulye veya barbunya pilaki, haşlanmış ve hafif sote edilmiş et veya tavuk tan hazırlanacak bir dürüm, pilav, makarna, salata gibi gıdalardan beslenme hazırlanabilir. Gazlı içecekler veya hazır meyve suları yerine taze sıkılmış meyve suları, süt, ayran veya pekmezi sulandırarak hazırlanacak bir şerbet veya nar pekmezi gibi doğal konsantrelerden sulandırılarak elde edilebilecek çeşitli şerbet türü içecekleri tüketmeye alıştırılmalıdır. Hiç bir şey yoksa bile, ekmek doğrayarak, üzerine salça, soğan, bazı baharatlar ve yağdan elde edecekleri bir sos dökerek hazırlayacakları yiyeceği çocuklarına beslenme olarak vermeleri en iyi hazır gıdadan daha sağlıklı olur.  Okula giden çocuğunun beslenme çantasına içinde ne olduğu belli olmayan ve meyve suyu denilen bir paket boyalı su ile birkaç tane çubuk şeklindeki krakerden koymakla çocuğun beslenmesi sağlanamaz. İlköğretim yaşındaki çocukların beslenmesini basit gıdalarla geçiştirmek tehlikelidir. Abur cubur olarak nitelendirilecek yiyeceklerle çocuğun beslenmesini geçiştiren anneler bunu yapmakla çocuklarına ne kadar kötülük ettiklerinin farkında değildir. Anneler Mutlaka kendilerinin hazırladığı “ev yemeklerinden “ beslenme hazırlamalı ve bunu tüketmesinin önemini, içinde kimyasal maddelerinde bulunabileceği hazır gıdalar yerine kendisinin hazırladığı gıdaların hem hijyen hem de besleyici rolü açısından önemini çocuğuna anlayabileceği bir dille anlatmalıdır. Çünkü çocuklar, meyve suyu, kola, kraker, hamburger gibi gıdalarla beslenmeyi iyice alışkanlık haline getirmiş durumdadırlar. Ev yemekleri denildiğinde yadırgamakta ve hatta reddetmektedirler. Birçok çocuk,  ev yemeklerinden hazırlanan bir beslenme çantasını okula götürmekten utanır hale gelmiştir. Bu alışkanlıklarını terk etmelerini sağlamak uzun ve yorucu bir çaba gerektirebilir. Anneler sabırla her gün aksatmadan çocuklarının beslenme ihtiyacını ev yemeklerinden hazırlayarak çocuğun buna alışmasını sağlayabilirler. Sağlıklı beslenen çocukların derslerdeki başarısı da daha fazla olur. Zira sağlam kafa sağlam vücutta olur… Afiyette kalın. samburek47@gmail.com