NEŞESİZ DİNDARLIK

  Sıcak bir gün. Cuma namazı'nda hutbe esnasında imamla cemaatten bir ihtiyarın tatsız münakaşası. İsteksizce okunan resmi hutbe ve farzlardan sonra cemaatin inanılmaz bir hızla dağılması, camiyi terk etmesi. İbadet bir vazife, bir kural, bir ritüel haline gelince içi boşalıyor. Tüm yurt sathında neşesiz bir dindarlık almış başını gidiyor. İbadet çok fakat ubudiyet yok. İkindiye yakın kitapçıda raflar arasında öylesine ve keyifsizce bir gezinti. Aşina bir dostla aşıkane bir sohbet. Bir tarafta okunmayı bekleyen binlerce kitap; diğer tarafta kısa bir ömür ve bitmek tükenmek bilmeyen lüzumsuz meşğuliyetler. Kitaba para vermek yurdum insanı için tek kelimeyle delilik.   Üniversite mezunu bir arkadaş hayatında tek kitap almadığını, tek kitap okumadığını söylüyor. Kitap okumak, kitapları sevmek, kitaba para vermek, kendisini kitaplara adamak bir ayrıcalık, bir üstünlük değil elbette. Güzel bir farklılık sadece. Sanatın ve özellikle edebiyatın hayatımızın merkezinde olduğu bir ülke olsaydık keşke! Sanat ve edebiyat meselerinin ana haber gündemlerini belirlediği bir ülke. Siyasetten çok sanatın konuşulduğu bir ülke. Sanat ve edebiyat insanlarının siyasilerden daha fazla ilgi gördüğü bir ülke. Ortadoğu ülkelerinden hiçbirinin kıyamete kadar böyle bir seviyeye gelebileceğini düşünmüyorum. En basit bir siyasetçinin en büyük bir şairden çok daha fazla ilgi gördüğü ülkeler topluluğu Ortadoğu. Bizi mahveden bu Ortadoğululuk. Belki bir kader bu.   Stefan Zweig'in "Dünün Dünyası" bitmek üzere. Bitirince intibalarımı yazarım belki. Çok büyük bir yazar Zweig. Hayranı olduğu çok yazardan daha büyük bir yazar. Yazdığı her şey sonuna okunuyor. Birkaç gün önce "Yaşlı Adam ve Deniz" romanına başladım. Yarıda bıraktım. Nobel almış. Hayret doğrusu! Basit ve yavan bir roman. Zweig'in yanından bile geçemez Heminway. İkbal'in kitabı da yarım kaldı. Son zamanlarda birçok kitap yarım kalıyor bende. Dostoyevski damarı taşımayan yazarları bitiremiyorum genellikle. Tanpınar'la ilgili yeni bir kitap çıkmış. Tanpınar bazıları için bir geçim kaynağı sadece...