Sosyal güvenlik mevzuatına göre, belirli koşullar altında çalışmadan emeklilik hakkı kazanmak mümkün. Bu imkanlar arasında isteğe bağlı sigorta, borçlanma yöntemleri ve prim ödeme gibi seçenekler yer alıyor. Bu seçenekler, özellikle sigortalı çalışmaya ara vermiş veya prim günü eksik olan kişiler için önemli avantajlar sunuyor.
Emeklilik için gerekli olan temel şartlar arasında sigortalı olma süresi, belirli bir prim günü sayısının tamamlanması ve belirli bir yaşa ulaşılması yer alır. Çalışanların primleri, işverenleri tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödenirken, kendi işini yapan bireyler Bağ-Kur kapsamında primlerini kendileri yatırmak durumundadır. Ayrıca, doğum yapmış kadınlar, yurt dışında çalışma deneyimi bulunanlar ve askerlik hizmetini yerine getirenler gibi durumlar için, belirli bir süreyi borçlanarak prim günü sayısını artırmak mümkündür. Bu sayede, emeklilik için gereken prim gün sayısı tamamlanabilir.
Çalışmadan emekli olmanın bir diğer alternatifi ise isteğe bağlı sigorta sistemidir. Bu yöntem, özellikle kendi işini kuran ya da aktif olarak çalışmayan kişiler için önemli bir fırsat sunar. İsteğe bağlı sigorta, emeklilik hakkı kazanmak isteyenlerin sosyal güvenlik sistemine dahil olmalarını sağlayan bir mekanizmadır.
İsteğe bağlı sigortadan yararlanabilmek için belirli koşulların sağlanması gerekmektedir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
18 yaşını doldurmuş olmak,
Sosyal güvenlik sistemi üzerinden malullük veya yaşlılık aylığı almıyor olmak,
Zorunlu sigortalı bir işte çalışmıyor olmak ya da ay içinde 30 günden daha az süreyle çalışıyor olmak.
Ayrıca, daha önce isteğe bağlı sigorta kapsamında bulunan kişiler, herhangi bir başvuru yapmadan sistem üzerinden emeklilik haklarını kazanmaya devam edebilir.
İlginç bir diğer detay ise, üniversite öğrencilerinin de isteğe bağlı sigorta ile emeklilik için ilk adımlarını atabilmesidir. Öğrencilik döneminde yapılan sigorta girişleri, ilerleyen yıllarda emeklilik için büyük kolaylıklar sağlamaktadır.