Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Şanlıurfa Milletvekili Ferit Şenyaşar, İstanbul Kürt Enstitüsü’nün kapatılması ve Kürtçe bilgilendirme tabelaları kullanım yasaklanmaları hakkında meclise soru önergesi verdi.
Anadil hakkının demokratik bir toplumun ve kültürel çeşitliliğin korunması için önemli bir unsur olduğunu dile getiren Şenyaşar, “hak, eğitim, hukuk, medya ve diğer alanlarda anadilin kullanımını teşvik eden politikaların benimsenmesini gerektirir” dedi.
Şenyaşar, soru önergesinde şu ifadelere yer verdi:
Kürtçe, birçok insanın anadili olarak konuştuğu bir dil ve dolayısıyla Kürtçe anadil hakkı, Kürt topluluğunun bu dili özgürce kullanma ve geliştirme hakkını ifade eder. Kürtlerin, kendi dillerini kullanma ve öğrenme özgürlüğüne sahip olmaları insan hakları açısından önemlidir. Kürtçe anadil hakkı, eğitim, hukuk, medya ve diğer alanlarda Kürtçenin resmi olarak tanınmasını ve kullanılmasını içerebilir. Bu hak, Kürt topluluğunun kültürel kimliğinin korunması ve güçlendirilmesi açısından kritik öneme sahiptir. Bu hakların tanınması ve uygulanması, demokratik bir toplumun temel özelliklerinden biri olarak kabul edilir.
Türkiye'de Kürtçe’nin yok sayılması veya sınırlı bir şekilde tanınması, tarihsel, politik ve kültürel faktörlerden kaynaklanmaktadır. Türkiye'nin geçmişte izlediği politikalar, Kürtlerin kendi dillerini ve kültürlerini korumalarını zorlaştırmıştır. Kültürel asimilasyon çabaları, Kürtçe’nin yok sayılmasında etkili olmuştur.
Anadil hakkı, demokratik bir toplumun ve kültürel çeşitliliğin korunması için önemli bir unsurdur. Bu hak, eğitim, hukuk, medya ve diğer alanlarda anadilin kullanımını teşvik eden politikaların benimsenmesini gerektirir. Ayrıca, anadil hakkının uluslararası düzeyde tanınması ve korunması da önemlidir.
Bu bağlamda
1-18 Nisan 1992’de İstanbul’da kurulan, Kürt dilini, kültürünü ve edebiyatını araştıran ilk Kürt kurumlarından İstanbul Kürt Enstitüsü’nün (Enstîtuya Kurdî ya Stenbol) kapatılmasının yasal gerekçesi nedir?
2- Dünyada ve Birleşmiş Milletler üyesi 113 ülkede birden çok resmi dil kullanılıyorken Türkiye’de milyonlarca kişinin konuştuğu Kürtçenin kamusal alanda ve resmi alanlarda yasaklanmasının sebebi nedir?
3- Kürt yurttaşların yaşadığı illerde hangi gerekçe ile Kürtçe bilgilendirme tabelaları kullanımı yasaklanmaktadır.
4-. Anadil hakkı, insan haklarıyla yakından ilişkilidir ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde de tanınmasına rağmen Kürtçe dilini kullanmasını engellemek insan hakları ihlali değil midir?
5- Kürtçenin ülkemizde yasal statüye kavuşması için bakanlığınızca yürütülen herhangi bir çalışma var mıdır?
6- Türkiye'de Kürtlerin anadili olduğu herkes tarafından bilinen Kürtçe diline "anlaşılamayan dil” denilmesindeki amaç nedir?